Hạ viện Mỹ vừa thông qua một dự luật ngăn Tổng thống Barack Obama thực thi lệnh hành pháp ngưng trục xuất gần 5 triệu di dân không có giấy tờ hợp lệ. Quyết định mới đây của tổng thống về di trú làm hầu hết các nhà lập pháp đảng Cộng hòa tức giận. Họ cho rằng tổng thống đã vượt quá quyền hạn hiến định của ông. Tuy nhiên dự luật này chủ yếu được xem như là một thông điệp chính trị gởi tổng thống. Thông tín viên VOA Cindy Saine tường thuật tại trụ sở Quốc Hội Hoa Kỳ.
Các đảng viên Cộng hòa tại Quốc hội lên tiếng kêu gọi ủng hộ dự luật do dân biểu Ted Yoho đề xuất nhằm vô hiệu hóa lệnh hành pháp có tác động rộng lớn mà tổng thống ban hành trong tháng trước để che chở cho hàng triệu di dân khỏi bị trục xuất.
Dân biểu Cộng hòa Tom McClintock nói tổng thống đã châm ngòi cho một cuộc khủng hoảng về hiến pháp qua hành động đơn phương như thế:
“Nếu để yên cho tổng thống hành động trong vụ này thì việc phân quyền và hệ thống kiểm soát và cân bằng quyền lực cấu thành nền tảng hiến pháp của chúng ta sẽ trở nên vô nghĩa.”
Tòa Bạch Ốc nói tổng thống hành động trong quyền hạn hiến định của ông để đình hoãn việc trục xuất cha mẹ của các công dân Mỹ và con cái là những thường trú nhân để giúp cho gia đình được đoàn tụ. Tòa Bạch Ốc công bố một thông báo cho biết nếu dự luật của Hạ viện được chuyển đến tổng thống, chắc chắn ông sẽ phủ quyết dự luật này. Về phía Thượng viện, Lãnh tụ Khối Dân chủ đa số, Thượng nghị sĩ Harry Reid đã nói sẽ không đưa dự luật ra biểu quyết.
Các nhà lập pháp Dân chủ nói cựu tổng thống Cộng hòa Ronald Reagan cũng ban hành lệnh hành pháp để che chở cho các di dân bất hợp pháp, và ông không bị cáo buộc gây nên khủng hoảng hiến pháp. Dân biểu Dân chủ Luis Gutierrez đứng bên cạnh ảnh bằng giấy lớn bằng người thật của tổng thống Ronald Reagan. Ông đổ lỗi cho đảng Cộng hòa tại Hạ viện không thông qua dự luật cải cách di trú mà Thượng viện đã thông qua trong năm 2013. Ông nói:
“Rõ ràng là đảng Cộng hòa đa số tại Hạ viện thích bỏ phiếu tượng trưng thay vì thông qua những giải pháp pháp lý thực tế và lâu dài.”
Các nhà phân tích nói cuộc bỏ phiếu ngày hôm qua là một phương cách để những thành viên Cộng hòa trong Hạ viện giải toả sự căm phẫn để có thể tiến tới và thông qua luật chi tiêu của chính phủ vào tuần tới.
Chủ tịch Hạ viện, dân biểu Cộng hòa John Boehner cho biết ông sẽ hoãn lại một sự đối đầu về ngân sách cho đến khi Quốc hội được triệu tập vào tháng Giêng tới. Ông nói:
“Tuần tới, Hạ viện sẽ làm việc để giữ cho chính phủ vẫn hoạt động, trong khi vẫn nắm vững ảnh hưởng của chúng ta, để khi chúng ta củng cố quyền lực tại Thượng viện, chúng ta sẽ ở một vị thế mạnh nhất để tiến hành thêm các biện pháp chống lại các quyết định đơn phương của tổng thống.”
Đảng Cộng hòa sẽ nắm quyền kiểm soát Thượng viện vào tháng Giêng sang năm, nhưng trước khi Quốc hội nghỉ lễ, cả hai Hạ viện và Thượng viện phải thông qua luật chi tiêu để tránh phải đóng cửa một số cơ quan chính phủ, giống như trường hợp đã xảy ra trong 16 ngày vào tháng 10 năm 2013.
