Các tư lệnh hải quân của Việt Nam và Trung Quốc đồng ý thiết lập một đường dây nóng trong một động thái được coi là nhằm nỗ lực quản lý nguy cơ xung đột về các tuyên bố chủ quyền của hai nước trên Biển Đông.
Các đô đốc của hải quân hai nước cũng cam kết tăng cường chia sẻ thông tin về tình hình trên biển và các vấn đề mà hai bên cùng quan tâm, theo Báo Quân đội Nhân dân.
Ghi nhận về cuộc điện đàm trực tuyến của Chuẩn Đô đốc Trần Thanh Nghiêm, tư lệnh Hải quân Nhân dân Việt Nam, với Đô đốc Thẩm Kim Long, tư lệnh Hải quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc, hôm 28/5, tờ báo của Bộ Quốc phòng Việt Nam cho biết hai bên nhất trí tăng cường hợp tác giữa hải quân hai nước và thúc đẩy trao đổi sau khi dịch COVID-19 được kiểm soát.
Cuộc điện đàm diễn ra trong bối cảnh Hà Nội và Bắc Kinh được cho là đang tìm cách củng cố thêm mối quan hệ sau khi Việt Nam cải tổ dàn lãnh đạo từ Đại hội Đảng 13. Tuần trước, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình kêu gọi phát triển hơn nữa đối tác chiến lược toàn diện với Việt Nam trong nỗ lực nhằm thắt chặt hơn mối quan hệ giữa hai nước trong cuộc điện đàm với Chủ tịch Nguyễn Xuân Phúc. Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc về cuộc điện đàm không nhắc tới tình hình căng thẳng giữa hai nước về các tuyên bố chủ quyền nhưng truyền thông Việt Nam cho biết ông Phúc đề xuất một số biện pháp nhằm thúc đẩy quan hệ hai nước, trong đó có việc “cùng xử lý ổn thoả vấn đề trên biển” theo luật pháp quốc tế.
Trong cuộc điện đàm hôm 28/5, hai vị tư lệnh của Việt Nam và Trung Quốc nhất trí “nghiên cứu thiết lập đường dây nóng giữa hải quân hai nước để “chủ động xử lý, giải quyết các vấn đề nảy sinh.”
Theo nhận định của Tiến sỹ Lê Hồng Hiệp của Viện nghiên cứu Đông Nam Á ISEAS-Yusof Ishak với South China Morning Post, động thái mới nhất này là một phần trong “chiến lược phòng ngừa rủi ro” trong quan hệ của Việt Nam với Trung Quốc, “bao gồm cả các yếu tố cân bằng và gắn kết.”
“Trong khi cố gắng nâng cấp khả năng thực thi pháp luật hàng hải và quân sự của mình để đối phó với sự quyết đoán của Trung Quốc trên thực địa, Việt Nam cũng muốn thúc đẩy hợp tác chính trị, kinh tế và quân sự song phương nếu có thể để duy trì mối quan hệ hoà bình và cùng có lợi với Trung Quốc,” TS Hiệp nói với SCMP. “Thúc đẩy hợp tác hải quân song phương là một phần của nỗ lực này.”
Đường dây nóng giữa hải quân Việt Nam và Trung Quốc được cho là sẽ bổ sung cho đường dây liên lạc trực tiếp giữa bộ quốc phòng của hai nước được thiết lập vào cuối năm 2015.
Vấn đề an ninh lớn nhất đối với cả Trung Quốc và Việt Nam là tranh chấp hàng hải ở Biển Đông, nơi các cuộc đối đầu và qua lại giữa hải quân và tuần duyên vẫn liên tục diễn ra, theo nhà nghiên cứu Chen Xiangmiao của Viện Nghiên cứu Biển Đông Quốc gia ở Hải Nam nhận định với SCMP.
“Sự hợp tác ngày càng phát triển giữa hải quân Việt Nam và Hoa Kỳ cũng đã giáng một đòn mạnh vào triển vọng hợp tác hải quân giữa Việt Nam và Trung Quốc,” ông Chen được SCMP trích lời nói. “Vì vậy một đường dây nóng như thế này, nếu được thành lập, có thể là một phần của cơ chế kiểm soát khủng hoảng và có thể giúp cải thiện sự tin cậy lẫn nhau giữa hải quân hai nước.”
