Hai thủ lãnh Khmer Đỏ già nua đã bị tuyên án tù chung thân vì tội ác chống nhân loại, 35 năm sau khi sự cai trị tàn ác của phong trào Cộng Sản này gây tử vong cho gần một phần tư dân số của Campuchia. Mời quí vị theo dõi thêm chi tiết qua bài tường thuật của thông tín viên William Gallo của đài VOA.
Một tòa án do Liên hiệp quốc hậu thuẫn hôm nay đưa ra phán quyết cho rằng ông Khieu Samphan và ông Nuon Chea can tội sát nhân, bách hại chính trị và những hành vi vô nhân đạo khác.
"Bản tòa tuyên án tù chung thân cho bị cáo Nuon Chea. Bản tòa tuyên án tù chung thân cho bị cáo Khieu Sam Phan."
Ông Khieu Sam Phan, 83 tuổi, cựu quốc trưởng, và ông Nuon Chea, 88 tuổi, từng đứng đầu công tác tư tưởng của Khmer Đỏ, không bày tỏ cảm xúc nào trong lúc Chánh thẩm Nil Nonn tuyên đọc bản án.
Hai nhân vật cao cấp nhất trong số các cựu thủ lãnh Khmer Đỏ còn sống này nhất mực nói rằng họ không biết gì về những tội ác đó hoặc không có quyền để ngăn chận.
Lập luận đó đã bị tòa án bác bỏ. Họ cho rằng ông Khieu Sam Phan, trong tư cách nguyên thủ quốc gia, biết rõ chính sách của Đảng Cộng Sản Campuchia. Họ cũng kết luận rằng ông Nuon Chea đã thực hiện quyền làm ra quyết định tối hậu trong đảng.
Các luật sư của hai bị cáo này cho biết họ sẽ kháng án. Nhưng các thẩm phán nói rằng hai bị cáo này sẽ tiếp tục bị giam cầm vì tính chất nghiêm trọng của các tội phạm.
Vụ án hiện nay chống lại hai cựu thủ lãnh này liên hệ tới việc xua đuổi hàng triệu người từ Phnom Penh tới các trại lao động ở thôn quê. Một giai đoạn hai của phiên xử, bắt đầu hồi tuần trước, tập trung vào những cáo trạng khác, trong đó có tội diệt chủng.
Sự cai trị của Khmer Đỏ, những người muốn xây dựng một quốc gia cộng cản không tưởng, từ năm 1975 đến năm 1979 đã làm cho khoảng 2 triệu người Campuchia thiệt mạng vì đói, làm việc quá độ và bị xử tử.
Hàng trăm người sống sót đã tụ tập tại tòa án ở Phnom Penh để nghe phán quyết. Nhiều người bật khóc khi bản án được tuyên.
Ông Sum Rithy, người từng bị Khmer Đỏ cầm tù ở tỉnh Siem Reap, cho biết cảm nghĩ như sau.
"Tôi cám ơn tòa án đã tuyên án tù chung thân cho hai cựu thủ lãnh Khmer Đỏ này. Tôi rất hài lòng với quyết định này vì tôi đã chịu nhiều đau khổ khi bị chế độ đó bỏ tù."
Ông Bou Meng, 73 tuổi, là một người sống sót tại trại tù Tuol Sleng khét tiếng ở Phnom Penh. Ông nói rằng các nạn nhân cũng cần được bồi thường.
"Tôi hoàn toàn tàn thành phán quyết của tòa án, nhưng tôi đề nghị tòa án ra lệnh bồi thường cho các nạn nhân dựa theo luật dân sự của Campuchia."
Ông Khieu Sam Phan và ông Nuon Chea là hai nhân vật lãnh đạo cấp cao nhất bị kết án bởi tòa án bắt đầu hoạt động vào năm 2006 và gặp phải nhiều vấn đề về ngân quỹ, tham ô và những vụ tai tiếng khác.
Một cựu thủ lãnh khác của Khmer Đỏ vốn là một bị cáo của vụ xét xử này, cựu Bộ trưởng Ngoại giao Ieng Sary, đã qua đời hồi năm ngoái ở tuổi 87. Vợ ông này, bà Ieng Thirith đã được tòa án ra lệnh phóng thích vì không đủ năng lực tâm thần để được xét xử.
Năm 2010, tòa án này đã tuyên án tù chung thân cho Kaing Guek Eav vì vai trò của y trong việc giết hại hơn 14.000 người trong lúc điều hành nhà tù Tuol Sleng ở Phnom Penh.
Thủ lãnh Khmer Đỏ Campuchia đã qua đời năm 1998.
