Các giới chức thương mại của cả hai nước mới đây đã cắt băng khai mạc hội trợ triển lãm thương mại mang tên “Nếp Sống Pakistan” tại New Delhi – lôi cuốn hằng trăm nhà xuất khẩu hàng đầu của Pakistan tới thị trấn.
Nhân dân Ấn Độ – chẳng bao giờ chê mua sắm – không bỏ lỡ cơ hội này để mua các mặt hàng vải sợi Pakistan. Một phụ nữ Ấn Độ nói:
“Mẫu mã và mầu sắc thật đẹp, đặc biệt là mặt vải mịn màng và lối dệt mới mẻ khác hẳn với những gì chúng tôi thường có được ở Delhi.”
Mặc dầu cuộc triển lãm này chủ yếu là các mặt hàng trang phục, các sản phẩm khác như đồ gỗ, nữ trang, và các bộ cờ bằng mã não cũng có bán với giá hạ.
Những vụ tấn công khủng bố năm 2008 làm 166 người thiệt mạng ở Mumbai khiến cuộc đối thoại giữa Ấn Độ và Pakistan bị ngưng trệ. Ấn Độ quy trách nhiệm cho Pakistan về những cuộc tấn công này, và vẫn còn đòi hỏi công lý – nhưng tình hình từ đó đã thay đổi rất nhiều.
Cả hai phía đã coi thương mại là một phương tiện quan trọng cho sự tiếp xúc giữa nhân dân hai nước.
Bà Hanah Khan, một nhà buôn áo quần có thể không bao giờ được giấy phép tới thăm thủ đô Ấn Độ nếu không phải là để tham dự cuộc triển lãm. Bà nói:
“Tôi lúc nào cũng muốn tới Ấn Độ. Đây chính là quê hương tôi. Tôi muốn ăn. Tôi muốn mua sắm tại các cửa tiệm điển hình của Ấn Độ này và muốn đi chơi ở khắp mọi nơi.”
Những vấn đề như vụ tranh chấp đang tiếp diễn liên quan tới Kashmir đã làm bế tắc mối quan hệ Ấn Độ - Pakistan trong nhiều thập niên.
Nhưng những người mua sắm Ấn Độ như ông Inderpal Singh nói rằng một khuynh hướng thực tế hơn của xã hội chỉ muốn hai nước giao tiếp bình thường:
“Nếu quý vị hỏi bất cứ người nào trên đường phố thì sẽ thấy chẳng ai thù oán Pakistan. Mọi người đều muốn giao thương khởi sự. Như vậy sẽ tốt hơn cho cả hai nước.”
Nhà buôn quần áo Pakistan, Huzaifa Gisa Bhai nói cả hai phía đều có lợi nhiều:
“Nếu giao thương được dễ dàng hơn, thì tầm mức kinh doanh có thể lớn hơn. Và doanh thương được mở ra ở cả Pakistan lẫn Ấn Độ thì cả hai nước đều được phồn thịnh. Chúng ta có các cơ hội tốt. Cả hai nước đều có những cơ hội tốt.”
Ấn Độ và Pakistan đã hứa hẹn gia tăng khối lượng thương mại gần gấp ba lên tới 6 tỉ đô la trong ba năm tới. Để đạt được mục tiêu đó thì sẽ phải nới lỏng hơn các điều kiện xin thị thực nhập cảnh, giảm bớt những hạn chế thương mại, và các cơ chế ngân hàng trôi chảy hơn cho hai loại chỉ tệ vốn không thể trực tiếp hoán chuyển được.
Ấn Độ và Pakistan đã khai trương một trụ sở thương mại tại Attari-Wagah, khu vực biên giới võ trang hùng hậu giữa hai nước. Sự kiện này tiếp theo sau chuyến viếng thăm New Delhi của Tổng Thống Pakistan hồi tuần trước, trùng hợp với một hội chợ thương mại mở đường của Pakistan tại thủ đô Ấn Độ.