Một viên chỉ huy của lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran vừa lên tiếng đe doạ sẽ chặn bắt tàu mang quốc tịch Anh để đáp trả vụ Hải quân Hoàng gia Anh bắt giữ một chiếc tàu chở dầu của Iran tại Gibraltar.
Trên trang Twitter của mình, ông Mohsen Rezai nói hôm 05/07 :“Nếu Anh không thả tàu dầu của Iran, chính phủ Iran có trách nhiệm phải chặn giữ tàu dầu của Anh.”
Chính quyền Gibraltar cho biết thủy thủ đoàn của tàu dầu Grace 1 đang được thẩm vấn với tư cách là nhân chứng, chứ không phải nghi phạm, trong một nỗ lực nhằm xác minh tính chất cũng như điểm đến cuối cùng của hàng hoá trên tàu.
Lực lượng Thuỷ quân lục chiến Hoàng gia Anh đã đu dây nhảy xuống tàu dầu của Iran trong bóng đêm dày đặc khi con tàu đang di chuyển ở ngoài khơi Gibraltar, và chiếm quyền kiểm soát con tàu.
Động thái này làm tăng căng thẳng giữa Iran và các nước phương Tây, chỉ vài tuần sau khi Hoa Kỳ hủy các cuộc không kích nhắm vào Iran vào phút chót, kéo đồng minh thân cận của Washington vào một cuộc khủng hoảng trong khi các cường quốc Châu Âu vẫn cố gắng duy trì lập trường trung lập.
Tehran đã triệu đại sứ Anh hôm 04/07 để “kịch liệt phản đối vụ giữ tàu bất hợp pháp và không thể chấp nhận được” nhắm vào tàu dầu của Iran. Hành động này của Iran cũng đã xoá tan những ngờ vực về quốc tịch của con tàu bị chặn bắt.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Abbas Mousavi cho biết chiếc tàu chở dầu thô đến từ Iran, mặc dù giấy tờ trên tàu cho thấy nó thuộc sở hữu của quốc gia láng giềng Iraq.
Kề từ năm ngoái, các quốc gia Châu Âu đã có những bước thận trọng trong quan hệ với Iran, sau khi Hoa Kỳ, bất chấp những lời can ngăn của các đồng minh Châu Âu, nhất mực rút ra khỏi hiệp ước giữa Tehran và các cường quốc. Hiệp ước này cho phép Iran tiếp cận thị trường thương mại quốc tế, để đổi lại việc hạn chế chương trình hạt nhân.
Trong suốt hai tháng qua, Washington đã siết chặt các đòn trừng phạt chống lại Tehran với mục tiêu bóp nghẹt nguồn dầu xuất khẩu của nước này. Những động thái này của Hoa Kỳ gần như đã đẩy Iran ra khỏi thị trường chính thống, buộc quốc gia Hồi giáo này tìm những cách “luồn lách” để bán dầu thô.
Tàu Grace 1 bị khống chế trong vùng lãnh hải thuộc Anh nằm ở cực nam của Tây Ban Nha sau khi trải qua một hành trình dài từ Trung Đông, vòng qua Châu Phi tới vùng Địa Trung Hải. Quãng đường này cho thấy những nỗ lực bất thường của phía Iran như cố để duy trì dòng dầu xuất khẩu.
Chính quyền Gibraltar cho biết họ có cơ sở để tin rằng con tàu Grace 1 đang chở dầu thô tới một nhà máy lọc dầu đóng tại Syria. Đây là một hành động vi phạm các biện pháp chống bán dầu cho Syria mà Liên minh Châu Âu áp đặt kể từ năm 2011.