Các giới chức và các chuyên gia hạt nhân Nhật Bản cho biết họ không thể loại trừ khả năng xảy ra một vụ nóng chảy hạt nhân tại một nhà máy điện nguyên tử bị hư hại nặng vì trận động đất và sóng thần hồi tuần trước.
Đây là một chỉ dẫn ngắn gọn về tiến trình hạt nhân, điều gì có thể gây tai họa và phương cách để ngăn ngừa tai họa.
Điện hạt nhân được sản xuất bằng cách thu tóm nhiệt lượng sản xuất do việc tách các nguyên tử ở bên trong chất uranium - một tiến trình được gọi là sự phân hạch.
Các thanh nhiên liệu uranium được nhận chìm trong nước, và nhiệt lượng sản xuất ra bởi phản ứng hạt nhân tạo ra hơi nước, được sử dụng làm nhiên liệu để chạy các turbines sản xuất điện.
Phản ứng hạt nhân được kiểm soát bằng cách dùng các thanh nhiên liệu làm bằng vật liệu hấp thu neutron như boron, chủ yếu là tắt tiến trình phân hạch.
Nhưng những thanh nhiên liệu này vẫn còn tạo ra nhiệt năng, ngay cả khi các thanh kiểm soát hoạt động bình thường, đòi hỏi một hệ thống làm nguội để duy trì nhiệt độ.
Khi hệ thống làm nguội không hoạt động được bình thường tại lò phản ứng số 2 của nhà máy điện Fukushima Dai-Ichi ở Nhật Bản, các thanh nhiên liệu sôi lên trong nước và bị phơi ra không khí vài giờ đồng hồ.
Nếu các thanh nhiên liệu này quá nóng thì cuối cùng có thể tan chảy.
Trong trường hợp bị nóng chảy hoàn toàn thì nhiên liệu hạt nhân có thể nhỏ xuống sàn của lò phản ứng.
Nếu cấu trúc vỏ bao của lò phản ứng không đủ bền vững thì có nguy cơ nhiên liệu có thể phơi nhiễm ra môi trường bên ngoài và có thể gây hậu quả tàn phá cho những cộng đồng ở gần đấy.
Tai nạn nhà máy điện hạt nhân tệ hại nhất thế giới là ở Chernobyl, Ukraina hồi năm 1986.
Sau một vụ nổ ở nhà máy này, một đám mây bụi phóng xạ lan rộng ra hằng trăm kilomet và đã gây ra nhiều trường hợp tử vong vì bệnh ung thư và khuyết tật bẩm sinh nơi trẻ em.
Tai nạn đó đã khiến nhiều thị trấn trong vùng kế cận không thể cư ngụ được cho tới ngày nay.
Con người cũng có thể bị phô nhiễm phóng xạ độc hại qua đổ ăn, nước uống bị nhiễm phóng xạ. Một cuộc khảo cứu mới đây của Liên Hiệp Quốc ước tính rằng tai nạn ở Chernobyl đã gây ra 6.000 trường hợp ung thư tuyến giáp nơi trẻ em, phần lớn là qua sữa bị nhiễm phóng xạ.
Các công nhân làm việc tại nhà máy điện Fukushima đang bơm nước biển, được xử lý với boron để tìm cách làm nguội bớt lõi của các lò phản ứng hạt nhân quá nóng.
Tiến trình này nếu thành công thì sẽ hoàn toàn dập tắt và phá hủy lò phản ứng này.
Sau khi những lò phản ứng đã được đặt trong tầm kiểm soát thì các chuyên viên kỹ thuật sẽ hoặc là dẹp đi các thanh nhiên liệu đã sử dụng rồi hoặc tìm cách chôn các mảnh vụn trong loại 'quan tài bê tông' để ngăn ngừa phóng xạ khỏi rò rỉ ra ngoài, cho tới khi có thể dọn sạch một cách an toàn.
Xem giải thích về cuộc khủng hoảng tại nhà máy hạt nhân Fukushima (NHK)
