Đại diện chính quyền thành phố Hà Nội vừa tuyên bố sẽ không chấp nhận chuyện Ban Quản lý Dự án đường sắt (BQL DAĐS) thuộc Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) vốn là chủ đầu tư Dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông và nhà thầu Trung Quốc… bàn giao từng phần dự án này (1).
Nói cách khác, thêm một lần nữa, chủ đầu tư Dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông và nhà thầu Trung Quốc lại thất hứa: Không thể hoàn thành và bàn giao Dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông đúng hạn cho phía thụ hưởng là Metro Hà Nội – doanh nghiệp thay mặt chính quyền thành phố Hà Nội vận hành – khai thác dự án!
Tuần trước, trước khi đại diện chính quyền thành phố Hà Nội đưa ra tuyên bố vừa kể, tờ Lao Động từng bình luận: Đường sắt Cát Linh - Hà Đông: Nói thẳng khi nào chạy, không lôi thôi nữa! Sự gay gắt đó có lý do. Đó là đã có quá nhiều giấy mực và sự thất vọng về dự án giống như cục xương mắc giữa “cổ họng” thủ đô Hà Nội.
***
Giống như nhiều cơ quan truyền thông chính thức vốn được đặt dưới sự chỉ đạo và kiểm soát của hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam, tờ Lao Động chỉ có thể chỉ trích và yêu cầu đến mức: Xin quý vị trả lời thẳng là ngày nào sẽ đưa dự án vào khai thác, đừng nói lôi thôi như đánh lừa thiên hạ nữa (2)!
Còn công chúng? Họ bày tỏ suy nghĩ rõ ràng và sòng phẳng hơn nhiều! Ví dụ ông Nguyễn Ngọc Chu. Tuy là một nhà khoa học làm việc tại Viện Toán học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam song giống như rất nhiều đồng bào của ông, ông Chu tự thấy không cần phải nhẫn nại và chịu đựng hơn nữa…
Sau khi liệt kê hàng loạt những vấn đề thuộc dạng lưu cữu của Dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông trên trang facebook của ông: Đắt đỏ ngoại khả năng tưởng tượng (gần 892 triệu Mỹ kim, chi phí cho mỗi cây số đường sắt trong dự án này lên tới hơn 45 triệu Mỹ kim). Tạo ra nợ nần quá lớn (ngoài vốn đầu tư vay của Trung Quốc, mỗi năm còn phải trả cho Trung Quốc hơn 77 triệu Mỹ kim tiền lãi trong chín năm). Công trình quá cồng kềnh và lạc hậu (phải sử dụng hơn 680 người để vận hành, chưa tính nhân viên bảo vệ và vệ sinh cho các nhà ga). Tốc độ quá chậm (tàu di chuyển trên cao mà thiết kế tốc độ tối đa có 80 km/h đã là chậm nhưng vận tốc khai thác bình quân chỉ là 35 km/h, trong phạm vi 13 cây số mà thời gian di chuyển trung bình lên tới 20 phút). Không bao giờ hòa vốn (dựa trên các thông số về vốn đầu tư, nhân sự, lưu lượng hành khách – khả năng vận hành – giá vé, chi phí bảo dưỡng, ông Chu chứng minh… nhiều thế kỷ cũng chưa hòa vốn). Không an toàn (những mắc mứu đã biết về thiết kế, thi công, giám sát, công nghệ, thiết bị,… cho thấy công trình không an toàn cho tính mạng của cả hành khách lẫn những người di chuyển bên dưới và dân cư sống gần công trình), đồng thời đối chiếu cách Nam Hàn xử lý viên chức tham nhũng thời Tổng thống Park Chung-hee: Bắn bất cứ kẻ nào chiếm đoạt của công dù chỉ là một đồng… - ông Chu đặt vấn đề: Theo bạn có nên bắn hết những kẻ là tác giả của đường sắt trên cao Cát Linh – Hà Đông (3)?
Khoảng 12.000 người hoặc là thân hữu hoặc là người theo dõi trang facebook của ông Chu tán thành vấn đề ông nêu ra, chưa kể vấn đề đó còn được gần 8.000 người chia sẻ để nhiều người Việt khác cùng biết, cùng xem xét. Cứ ngẫm nghĩ kỹ về những vấn đề có liên quan đến Dự án xây dựng tuyến metro Cát Linh – Hà Đông sẽ hiểu tại sao…
Tuy nhiên ý chí và nguyện vọng của nhân dân không song hành với… chủ trương và phương thức quản trị, điều hành quốc gia của hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam. Dẫu các viên chức lãnh đạo những hệ thống này liên tục lặp đi, lặp lại cam kết rằng công cuộc phòng ngừa - chống tham nhũng sẽ không có vùng cấm, không chấp nhận ngoại lệ nhưng làm sao có thể xử lý những cá nhân liên quan tới Dự án xây dựng tuyến metro Cát Linh – Hà Đông nói riêng và những dự án trời ơi đất hỡi khác nói chung khi năm 2014, mới là Tổng Bí thư, ông Nguyễn Phú Trọng đã chủ trương: Phải bình tĩnh tỉnh táo, rất khôn ngoan, có con mắt chiến lược… Đánh con chuột đừng để vỡ bình, làm sao diệt được chuột mà bảo vệ được bình hoa. Tức là phải giữ cho được cái ổn định (4). Mới đây, lúc tiếp tục là Tổng Bí thư kiêm Chủ tịch Nhà nước, ông Trọng phân bua: Phòng - chống tham nhũng không phải cốt là để trị ai, thù oán ai, mà hoàn toàn là nhân văn, nhân đạo. Ông Trọng trấn an đồng chí rằng việc xử lý, kể cả xử lý hình sự một số Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên BCH TƯ đảng CSVN chỉ là để… răn đe, giáo dục, ngăn ngừa người khác đừng vi phạm để cảnh tỉnh, cảnh báo, răn đe, ngăn ngừa là chính, không phải cốt xử cho nhiều, xử cho nặng mới là nghiêm (5).
Vừa thề phòng - chống tham nhũng không có vùng cấm, không chấp nhận ngoại lệ, vừa công khai trấn an các đồng chí đồng đảng theo tư duy hết sức nhất quán và kiên định như thế thì ai bắn? Bắn ai? Quyết liệt tới mức bắn cả những kẻ chỉ chiếm đoạt một đồng của công thì chắc chắn không thể giữ được… sự ổn định chính trị - lối diễn đạt nhằm đồng hóa ổn định với tham vọng vĩnh viễn duy trì quyền lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối của đảng CSVN! Đừng mơ dù đó là mong ước chính đáng và bình thường!
Chú thích
(3) https://www.facebook.com/chu.nguyenngoc/posts/1568083869991704
(4) https://vietnamnet.vn/vn/thoi-su/tong-bi-thu-die t-chuot-dung-de-vo-binh-200746.html
