Liên hiệp quốc ngày 11/3 tuyên bố không có bằng chứng rằng Ukraine có chương trình vũ khí sinh học trong khi Mỹ và các đồng minh cáo buộc Nga loan truyền cáo buộc vô căn cứ để có thể kiếm cớ phát động những cuộc tấn công sinh học hay hoá học.
Nga triệu tập phiên họp Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc gồm 15 thành viên, qua đó, đại sứ Nga Vassily Nebenzia, dù không trưng ra bằng chứng, tái khẳng định rằng Ukraine điều hành những phòng thí nghiệm vũ khí sinh học với sự yểm trợ của Bộ Quốc phòng Mỹ.
Các nước thành viên nói tuyên bố của Nga là “bịa đặt” và “hoàn toàn vô nghĩa”. Tại phiên họp, họ đã cáo buộc Nga cố ý nhắm mục tiêu và sát hại hàng trăm thường dân Ukraine. Nga phủ nhận chuyện này và gọi cuộc tấn công 15 ngày qua tại Ukraine là “chiến dịch quân sự đặc biệt.”
Bà Izumi Nakamitsu, Đại diện Cao cấp của Liên hiệp quốc về Vấn đề Tài giảm Binh bị, nói trước Hội đồng rằng Liên hiệp quốc không thấy có bất cứ chương trình vũ khí sinh học nào tại Ukraine, nước đã gia nhập lệnh cấm quốc tế về các loại vũ khí đó. Nga và Mỹ cùng 180 nước khác cũng gia nhập lệnh cấm này.
Theo thỏa thuận 2005, Ngũ Giác Đài hỗ trợ một vài phòng thí nghiệm y tế công cộng Ukraine cải thiện an ninh trong một số mầm bệnh nguy hiểm và hỗ trợ công nghệ sử dụng để nghiên cứu. Những nỗ lực này được các nước khác và Tổ chức Y tế Thế giới ủng hộ.
WHO nói với Reuters hôm 10/3 rằng đã cố vấn Ukraine hủy những virus có mối đe dọa cao chứa trong những phòng thí nghiệm y tế công cộng để ngăn nguy cơ rò rỉ có thể lây lan dịch bệnh trong dân chúng.
Đại sứ Mỹ tại Liên hiệp quốc Linda Thomas-Greenfield, nói Washington rất e ngại rằng Nga triệu tập phiên họp này như một kiểu báo động giả mạo để đặt nền tảng cho việc sử dụng vũ khí sinh học hay hóa học của chính họ tại Ukraine.
Dù bà không cung cấp bằng chứng về mối đe doạ trước mắt tại phiên họp nhưng nhấn mạnh: “Nga có thành tích cáo buộc hàm hồ các nước khác về chính những điều mà Nga vi phạm.”
Bà nói thêm: “Chúng tôi rất lo ngại rằng Nga có thể đang tính dùng các chất hóa học hay sinh học nhắm vào người dân Ukraine.”
“Ý đồ sau những lời bịa đặt này dường như đã rõ, và hết sức đáng quan ngại,” bà nói. “Chúng tôi tin là Nga có thể sử dụng vũ khí hóa học và sinh học để giết người, trong khuôn khổ của việc báo động dàn dựng hay giả mạo, hoặc để hỗ trợ cho những cuộc hành quân chiến thuật.”
Đáp trả tuyên bố của bà Thomas-Greenfield, ông Nebenzia nhắc lại điều trần của Ngoại trưởng Mỹ Colin Powell trước Hội đồng Bảo an vào năm 2003 khi ông trình bày điều mà Washington gọi là bằng chứng Iraq che đậy võ khí cấm, võ khí giết người hàng loạt.
Mỹ dựa vào khẳng định này để biện minh cho cuộc tấn công Iraq vào năm 2003 nhưng rốt cuộc khẳng định đó là sai.
Trả lời đại sứ Nga, bà Thomas-Greenfield nói: “Tôi biết ông mong đợi tôi trả lời, nhưng chúng tôi không muốn dành thêm thì giờ cho những lời dối trá mà quý vị đang nghe ngày hôm nay.”
Các đồng minh Mỹ phản ánh quan ngại của bà Thomas-Greenfield rằng chính phủ của Tổng thống Nga Vladimir Putin đang tuyên truyền tin tức về một chương trình vũ khí sinh học được Mỹ yểm trợ tại Ukraine để chuẩn bị cho những cuộc tấn công hóa học hay sinh học của chính họ tại Ukraine.
“Hội đồng không nên nghe những câu chuyện tưởng tượng hay không thực, nhưng hãy theo các bằng chứng có thể kiểm chứng và phối kiểm độc lập,” ông Ferit Hoxla, đại sứ Albania, thành viên của NATO, nói.
Đại sứ Pháp Nicholas de Riviere, như một số đại sứ khác, nhắc tới việc Nga bị cáo buộc sử dụng chất độc thần kinh trong âm mưu bất thành muốn giết lãnh tụ đối lập Alexei Navalny và cựu nhân viên tình báo Nga Sergei Skripal, người đã đào thoát sang Anh, và con gái của ông.
Nga phủ nhận những cáo buộc này.
Phát biểu với báo giới sáng ngày 11/3, Tổng thống Mỹ Joe Biden cảnh cáo Nga sẽ phải trả “giá rất đắt” nếu quân đội Nga sử dụng vũ khí hóa học chống Ukraine.
