Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken hôm 7/2 nói “còn rất nhiều việc” phải làm trước khi lệnh ngừng bắn mới giữa Israel và Hamas có thể được thực hiện ở Gaza và các con tin bị Hamas bắt giữ được trả tự do.
Ông Blinken đã gặp Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ở Israel, nhưng Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết không có bước đột phá ngay lập tức trong các cuộc thảo luận về phản ứng của Hamas đối với kế hoạch ngừng bắn-thả con tin do Hoa Kỳ, Israel, Qatar và Ai Cập đưa ra.
Israel dường như sẵn sàng ngừng bắn kéo dài vài tuần để đổi lấy việc thả con tin. Đáp lại, Hamas đưa ra một kế hoạch ba giai đoạn kéo dài hơn 4 tháng rưỡi, với tất cả các con tin được thả để đổi lấy hàng trăm người Palestine bị Israel cầm tù và chấm dứt chiến tranh, với việc Hamas tiếp tục cai quản Gaza và được phép xây dựng lại quân đội của mình.
Nhưng kế hoạch này đi ngược lại quyết tâm rõ ràng của Israel nhằm xóa bỏ sự kiểm soát của Hamas đối với Gaza và loại bỏ mọi mối đe dọa quân sự từ Hamas đối với nhà nước Do Thái. Hamas bị Mỹ liệt kê là một nhóm khủng bố.
Cuộc tấn công ngày 7/10/2023 của các phần tử hiếu chiến Hamas vào Israel đã giết chết 1.200 người và 240 người bị bắt làm con tin. Theo các quan chức y tế của Hamas, cuộc phản công của Israel đã giết chết hơn 27.500 người Palestine.
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden nói yêu cầu ngừng bắn của Hamas là “hơi quá đáng” nhưng các cuộc đàm phán sẽ tiếp tục.
Trong đề nghị của mình, Hamas kêu gọi thực hiện ba giai đoạn, kéo dài 45 ngày, đầu tiên thả tất cả phụ nữ và trẻ em còn lại, cũng như những người đàn ông lớn tuổi và ốm yếu, để đổi lấy một số lượng tù nhân Palestine do Israel giam giữ.
Kế hoạch của Hamas kêu gọi Israel rút khỏi các khu vực đông dân cư và chấm dứt các cuộc oanh tạc trên không, đồng thời cho phép nhiều viện trợ nhân đạo hơn vào Gaza và cho phép người Palestine trở về nhà của họ, kể cả ở phía bắc Gaza bị tàn phá.
Giai đoạn thứ hai, sẽ được đàm phán trong giai đoạn đầu, sẽ bao gồm việc thả tất cả các con tin còn lại, chủ yếu là binh lính, để đổi lấy tất cả những người Palestine bị giam giữ trên 50 tuổi, bao gồm cả các phần tử hiếu chiến cao cấp. Israel sẽ thả thêm 1.500 tù nhân, 500 người trong số đó sẽ do Hamas chỉ định, và Israel phải hoàn tất việc rút quân khỏi Gaza.
Trong giai đoạn thứ ba, các bên sẽ trao đổi hài cốt của con tin và tù nhân. Israel cho biết họ tin rằng hơn 20 trong số 130 con tin còn lại ở Gaza đã chết hoặc bị sát hại.
Ông Blinken nói với các phóng viên ở Doha, Qatar rằng Mỹ đang nghiên cứu kỹ lưỡng đề nghị của Hamas và đề ghị này đã được chia sẻ với Israel.
Ngoại trưởng Mỹ nói: “Chúng tôi sẽ làm việc để cố gắng đạt được một thỏa thuận để có thể tiến tới một thỏa thuận gia hạn và mở rộng về con tin và về tất cả những lợi ích mà nó mang lại”.
Lệnh ngừng bắn tạm thời trước đó vào cuối tháng 11/2023 kéo dài một tuần và thả hơn 100 con tin khỏi Gaza và 240 tù nhân Palestine bị Israel giam giữ.
Phát ngôn viên Liên hiệp quốc Stephane Dujarric cho biết tại Dải Gaza, 20 đối tác đã cung cấp hỗ trợ lương thực, tiếp cận khoảng 1,8 triệu người từ ngày 29/1 đến 4/2.
Ngoài ra, Chương trình Lương thực Thế giới đã phân phát hơn 190.000 gói thực phẩm trong tháng Giêng, đủ cho khoảng 955.000 người trong 10 ngày.
Cũng hôm 6/2, ông Martin Griffiths, điều phối viên cứu trợ khẩn cấp của Liên hiệp quốc, cho biết trong lúc tình trạng thù địch ở Gaza bước sang tháng thứ năm, dân số của thành phố Rafah phía nam đã tăng gấp 5 lần, với các gia đình phải chen chúc trong những nơi trú ẩn và buộc phải ngủ ngoài trời.
Theo Văn phòng Điều phối Các vấn đề Nhân đạo, Rafah đã tiếp nhận một nửa dân số khoảng 2 triệu người của Gaza.
Ông Netanyahu gần đây đã gia tăng áp lực lên Qatar, đặt câu hỏi về vai trò hòa giải của nước này và thúc giục Qatar sử dụng ảnh hưởng của mình đối với Hamas để thả con tin.
Ông Richard Goldberg, cố vấn cấp cao của Tổ chức Bảo vệ các nền Dân chủ có trụ sở tại Washington, lưu ý sự thay đổi trong chiến lược của Israel do lập trường đàm phán của Qatar, mà ông cho là phù hợp với các yêu cầu của Hamas.
“Lập trường của Qatar trong đàm phán hiện nay là lập trường của Hamas - ngừng bắn vĩnh viễn, rút toàn bộ lực lượng Israel để đổi lấy con tin được thả. Đó là một trạng thái kết thúc không thể chấp nhận được đối với người Israel”, ông Goldberg nói trong một cuộc điện đàm gần đây với các phóng viên.
Diễn đàn