Trung Quốc đã nhận được lời chúc mừng lễ Quốc Khánh (1/10) từ phía Hoa Kỳ, nhưng Bắc Kinh lại cáo buộc Washington cố tình gây căng thẳng quân sự trước lễ kỷ niệm 70 năm thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, trong đó có việc triển khai hàng không mẫu hạm USS Ronald Reagan tới Biển Đông, theo tạp chí Newsweek.
Trong một thông điệp được Bộ Ngoại giao Mỹ công bố hôm 27/09, Ngoại trưởng Mike Pompeo viết: “Thay mặt nhân dân Hoa Kỳ, tôi gửi lời chúc mừng đến nhân dân Trung Quốc nhân dịp kỷ niệm Quốc khánh ngày 1/10. Hoa Kỳ chúc nhân dân Trung Quốc hạnh phúc, sức khỏe, hòa bình và thịnh vượng trong năm tới.”
Lời chúc này được đưa ra trong bối cảnh hai bên đang có căng thẳng, không chỉ vì cuộc chiến thương mại đang tác động tới toàn cầu, mà còn vì những xung đột ở Biển Đông, nơi Ronald Reagan, hàng không mẫu hạm lớp Nimitz, chạy bằng năng lượng hạt nhân, gần đây đã thách thức chủ quyền của Bắc Kinh, vẫn theo tạp chí Newsweek.
“Phía Mỹ rất thích có những hành động nhỏ nhặt ngay trước các ngày lễ lớn của Trung Quốc, nhưng lịch sử đã chứng minh rằng không có hành động nhỏ nhặt nào có thể ảnh hưởng đến sự phát triển chung của quân đội và quốc gia Trung Quốc,” Đại tá Nhậm Quốc Cường, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc, nói với báo chí hôm 29/09.
“Quân đội Trung Quốc sẽ hoàn thành nhiệm vụ và bảo vệ chủ quyền, an ninh và lợi ích phát triển quốc gia một cách có phương pháp, cũng như bảo vệ hòa bình và ổn định của khu vực và thế giới,” Newsweek dẫn lời ông Nhậm cho biết.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông, và Hoa Kỳ lâu nay đã tiến hành các hành động thực thi “quyền tự do hàng hải” ở vùng biển tranh chấp giữa nhiều nước này.
Phát ngôn viên của Bộ Quốc phòng Trung Quốc cũng đưa ra cảnh báo về bước đi mới nhất của Mỹ, “kêu gọi phía Hoa Kỳ tôn trọng các mối quan ngại về an ninh của các quốc gia trong khu vực và đóng góp tích cực cho hòa bình và ổn định ở Biển Nam Trung Hoa [Biển Đông].”
Theo Newsweek, ông Nhậm cũng lên án một cáo do Cơ quan Nghiên cứu của Quốc hội Mỹ công bố hôm 24/9, trong đó coi hải quân Trung Quốc “gây thách thức lớn” đối với khả năng của Hải quân Mỹ.
Ông Nhậm nói rằng lời lẽ của báo cáo này “cho thấy sự kiêu ngạo và định kiến, cũng như các tâm lý ‘được ăn cả, ngã về không’ và Chiến tranh Lạnh của một số quan chức Hoa Kỳ.”
Ông Nhậm tuyên bố rằng “những hành động như vậy là vô lý, sai lầm và nguy hiểm, và phía Trung Quốc kiên quyết phản đối.”
Trong một diễn biến liên quan, tàu sân bay Hoa Kỳ USS Ronald Reagan đang tiến hành các hoạt động tuần tra ở Biển Đông, gần các đảo nhân tạo của Trung Quốc, trang Japan Times hôm 29/09, dẫn những hình ảnh vệ tinh mới cho biết.
Hình ảnh vệ tinh được đăng trên mạng xã hội cho thấy dường như là tàu Reagan và một số tàu chiến không xác định, có thể là của Hoa Kỳ và Trung Quốc, đi chuyển trong khu vực phía đông bắc của quần đảo Trường Sa hôm 28/09, theo Japan Times.
Khi được hỏi về các hình ảnh này, cũng như vị trí của tàu Reagan, và liệu có ý định gửi đi một thông điệp tới Trung Quốc, một phát ngôn viên của Hạm đội 7 của Hoa Kỳ từ chối xác nhận vị trí tàu sân bay, nhưng cho biết tàu hiện nay “đang tiến hành các hoạt động thường lệ”.
“Hiện tại, tàu không phản ứng lại bất kỳ sự kiện cụ thể nào,” trung tá Reann Mommsen cho Japan Times biết trong một email.
Hôm 26/09, Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho biết, tàu sân bay Hoa Kỳ và nhóm tàu tấn công, có căn cứ ở thành phố Yokosuka, tỉnh Kanagawa (Nhật), đã có mặt ở Biển Đông để “phô trương sức mạnh và leo thang quân sự hóa khu vực.”
