Trung Quốc chi 240 tỷ đô la cứu trợ 22 quốc gia đang phát triển từ năm 2008 đến năm 2021, với số tiền tăng vọt trong những năm gần đây khi nhiều quốc gia khác phải vật lộn để trả các khoản vay dành cho việc xây dựng cơ sở hạ tầng “Vành đai -Con đường”, một nghiên cứu được công bố ngày 28/3 cho thấy.
Theo phúc trình của các nhà nghiên cứu từ Ngân hàng Thế giới, Trường Harvard Kennedy, AidData và Viện Kinh tế Thế giới Kiel, gần 80% khoản cho vay được thực hiện từ năm 2016 đến năm 2021 và chủ yếu dành cho các nước có thu nhập trung bình bao gồm Argentina, Mông Cổ và Pakistan.
Trung Quốc đã cho vay hàng trăm tỷ đô la để xây dựng cơ sở hạ tầng ở các nước đang phát triển, nhưng việc cho vay đã giảm dần kể từ năm 2016 do nhiều dự án không trả được cổ tức tài chính như mong đợi.
Bà Carmen Reinhart, cựu kinh tế gia trưởng của Ngân hàng Thế giới và là một trong những tác giả của nghiên cứu, nói: “Bắc Kinh cuối cùng đang cố gắng giải cứu các ngân hàng của chính họ. Đó là lý do tại sao họ đã lao vào hoạt động cho vay cứu trợ quốc tế đầy rủi ro”.
Nghiên cứu cho thấy các khoản cho vay của Trung Quốc đối với các quốc gia gặp khó khăn về nợ tăng từ dưới 5% trong danh mục cho vay ở nước ngoài vào năm 2010 lên 60% vào năm 2022.
Argentina nhận được nhiều nhất, với 111,8 tỷ đô la, tiếp theo là Pakistan với 48,5 tỷ đô la và Ai Cập với 15,6 tỷ đô la. Chín quốc gia nhận được dưới 1 tỷ đô la.
Ông Brad Parks, một trong những tác giả của phúc trình, đồng thời là giám đốc của AidData, một phòng thí nghiệm nghiên cứu tại Đại học William & Mary ở Hoa Kỳ, cho biết hoạt động cho vay cứu trợ của Trung Quốc là “không rõ ràng và không có sự phối hợp”.
Chính phủ Trung Quốc đã đáp trả lại những lời chỉ trích, nói rằng các khoản đầu tư ở nước ngoài của họ hoạt động trên “nguyên tắc cởi mở và minh bạch”.
“Trung Quốc hành động theo quy luật thị trường và quy tắc quốc tế, tôn trọng ý chí của các quốc gia liên quan, chưa bao giờ ép buộc bất kỳ bên nào vay tiền, chưa bao giờ buộc bất kỳ quốc gia nào phải trả tiền, sẽ không gắn bất kỳ điều kiện chính trị nào vào các thỏa thuận cho vay và không tìm bất kỳ lợi ích chính trị nào,” phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mao Ninh cho biết trong một cuộc họp báo hôm 28/3.
Phúc trình cho biết các khoản vay cứu trợ chủ yếu tập trung ở các nước có thu nhập trung bình, chiếm 4/5 khoản vay, trong khi các nước có thu nhập thấp được cung cấp thời gian ân hạn và gia hạn thời gian đáo hạn.
Trung Quốc đang đàm phán tái cơ cấu nợ với các quốc gia bao gồm Zambia, Ghana và Sri Lanka và đã bị chỉ trích vì trì hoãn quá trình này. Đáp lại, Trung Quốc đã kêu gọi Ngân hàng Thế giới và Quỹ Tiền tệ Quốc tế cũng cho giảm nợ.
Diễn đàn