Nhà hoạt động vì môi trường Hoàng Thị Minh Hồng vừa cùng gia đình đến Mỹ định cư, 3 tháng sau khi bà được chính quyền Việt Nam phóng thích trước hạn tù vì tội “trốn thuế”.
“Gia đình tôi đã tới Mỹ chiều 24/12”, bà Hồng cho VOA biết hôm 27/12. “Rời Việt Nam là một quyết định khó khăn, vì chúng tôi có người thân, bạn bè, và nhiều dự định còn dang dở”.
“Với hành lang pháp lý hiện nay, việc tiếp tục các hoạt động phi lợi nhuận là cực kỳ khó khăn”, nhà hoạt động vì môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu nhận định về tình hình tại Việt Nam.
Bà cho hay việc bà qua Mỹ định cư sẽ tạo cho bà “một môi trường thuận lợi và an toàn hơn để thực hiện các công việc yêu thích của mình”. Hơn nữa, tại Mỹ, bà nói rằng sẽ “có nhiều cơ hội và nhận được nhiều giúp đỡ, từ chính phủ Mỹ, các tổ chức phi chính phủ, các đối tác, và các cá nhân, bạn bè yêu môi trường”.
Bà Hoàng Thị Minh Hồng, 52 tuổi, nhà hoạt động môi trường nổi tiếng, sáng lập viên của tổ chức CHANGE ở Việt Nam, được nhà chức trách nước này tha tù sớm hôm 21/9/2024 ngay trước khi ông Tô Lâm, người kiêm cả hai chức Tổng Bí thư và Chủ tịch nước Việt Nam khi đó, thực hiện chuyến công du đầu tiên tới Mỹ với tư cách là nhà lãnh đạo hàng đầu của Việt Nam.
Bà Hồng đã phải ngồi tù gần 16 tháng sau khi bị công an ở thành phố Hồ Chí Minh bắt giữ vào ngày 31/5/2023 và đến ngày 28/9 cùng năm bà bị kết án 3 năm tù giam, cùng với khoản phạt 100 triệu đồng về tội “trốn thuế”.
“Tôi muốn nhân dịp này cảm ơn nước Mỹ đã hỗ trợ các hoạt động môi trường của tôi trước kia, vận động trả tự do cho tôi, và đón nhận gia đình tôi trên đất nước xinh đẹp này”, bà viết cho VOA.
VOA đã liên lạc với Bộ Ngoại giao Việt Nam và đề nghị họ đưa ra bình luận về việc bà Hồng sang Mỹ tị nạn, nhưng chưa được trả lời.
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ hôm 26/12/2024 cho VOA hay rằng họ không bình luận về việc du hành của các cá nhân.
Trước đây, Hoa Kỳ và một số nước phương Tây, cùng Văn phòng Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc và các tổ chức bảo vệ nhân quyền quốc tế đã lên án việc bắt giữ và kết án bà.
“Hoa Kỳ hoan nghênh việc tha tù cho bà Hoàng Thị Minh Hồng”, một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Mỹ cho VOA biết qua email vào ngày 25/9/2024, ngay sau khi bà được chính quyền Việt Nam tha trước hạn gần 21 tháng tù. “Chúng tôi đã liên tục kêu gọi trả tự do cho tất cả những người bị giam giữ bất công”, người phát ngôn nhấn mạnh.
Trước khi bà bị bắt, báo chí trong nước đăng bài tôn vinh việc bà được đưa vào danh sách “Anh hùng Khí hậu” của Liên Hiệp Quốc cũng như việc là người phụ nữ Việt Nam đầu tiên đặt chân lên Nam Cực.
Theo giới hoạt động vì môi trường quốc tế, trong giai đoạn 2021-2023, chính quyền Việt Nam đã tăng cường đàn áp các nhà hoạt động xã hội dân sự chính thống, dẫn đến việc bỏ tù các ông bà Đặng Đình Bách, Mai Phan Lợi, Ngụy Thị Khanh, Bạch Hùng Dương và Hoàng Thị Minh Hồng.
Đến nay, ông Mai Phan Lợi, bà Ngụy Thị Khanh và bà Hoàng Thị Minh Hồng đã được trả tự do sớm từ vài tháng cho đến 20 tháng trước khi họ mãn hạn tù, dường như là vì các áp lực quốc tế.
Việc bà Hồng được tha tù hồi tháng 9 diễn ra chỉ vài ngày sau khi ông Surya Deva, Báo cáo viên đặc biệt của Liên Hiệp Quốc về Quyền phát triển, đưa ra một báo cáo khuyến nghị chính phủ Việt Nam nên ân xá hoặc xóa án cho tất cả những người bảo vệ nhân quyền, môi trường đã tranh đấu một cách ôn hòa, những người đã nêu lên những lo ngại chính đáng về quá trình chuyển đổi sang năng lượng sạch của đất nước.
Diễn đàn