Trong một cuốn sách sẽ xuất bản vào tuần tới, người con trưởng của ông Kim Jong Il được trích thuật nói rằng ông không mấy tin tưởng vào người em cùng cha khác mẹ là Kim Jong Un, có thể xoay chuyển tình thế của Bắc Triều Tiên cô lập và nghèo khó.
Đó là theo lời tác giả cuốn sách, ký giả Nhật Yoji Gomi.
Ký giả Gomi cho biết: “Tôi cảm thấy ông ta hơi ganh tỵ với ông Kim Jong Un bởi vì thân phụ ông là Kim Jong Il đã chọn Kim Jong Un làm người lãnh đạo kế tiếp. Đôi khi ông ta nói với tôi rằng Kim Jong Un không có viễn kiến để cai trị Bắc Triều Tiên, không biết cách làm cho dân chúng Bắc Triều Tiên giàu có hơn.”
Nói chuyện với đài VOA từ Hawaii, ông Gomi cho biết ông đã phỏng vấn ông Kim Jong Nam tổng cộng 7 tiếng đồng hồ vào năm ngoái ở Bắc Kinh và Macao và cũng đã thư từ qua lại với ông ta nhiều lần kể từ khi ông Kim Jong Il qua đời hồi tháng trước.
Ký giả Gomi cho biết: “Ông ta nói với tôi nhiều lần rằng ông không có ý định trở về Bắc Triều Tiên. Nhưng nhiều người, kể cả người dân Bắc Triều Tiên và Trung Quốc, trông đợi ông ta trở về Bắc Triều Tiên trong một vai trò lãnh đạo nào đó.”
Tác giả mô tả ông Kim Jong Nam, 40 tuổi là một người theo chủ nghĩa xã hội chân chính bất kể lối sống xa hoa của ông trong lúc lưu vong, chủ yếu ở Macao. Ông ta mong muốn sự chuyển hóa Bắc Triều Tiên và muốn bắt chước các cải cách kinh tế do nhà nước quản lý ở Trung Quốc. Nhưng ông Gomi nói người con trai trưởng vẫn còn suy tính về vai trò mà ông ta muốn nắm để đem lại thay đổi cho tổ quốc.
Ông Gomi nói: “Tôi đã khuyến khích ông ta nói nhiều hơn về Bắc Triều Tiên và đôi khi chỉ trích chính sách của Bắc Triều Tiên, nhưng ông ta chưa quyết định.”
Ông Gomi cũng trích lời ông Kim Jong Nam nói rằng thân phụ quá cố của ông rất miễn cưỡng trong việc để bất cứ người con trai nào lên nắm quyền. Nhân vật Bắc Triều Tiên này cũng bình luận rằng người lãnh đạo mới là con trai thứ ba của ông Kim Jong Il sẽ được sử dụng như một biểu tượng, bảo đảm sự tiếp nối của hệ thống đặt quân đội lên trên hết và một nền kinh tế khép kín.
Tác giả là người viết cho nhật báo Tokyo Shimbun, nói rằng ông Kim không muốn sách được phát hành vào thời điểm nhậy cảm này, ngay sau cái chết của thân phụ ông. Nhưng công ty xuất bản Bungei Shunju dự định phát hành sách vào ngày 20 tháng này.
Tác giả Gomi nói ông Kim đã bầy tỏ mối quan ngại rằng nhà chức trách ở Bình Nhưỡng sẽ làm “một điều gì nguy hiểm” nếu cuốn sách Nhật được xuất bản. Tuy nhiên, tác giả nói Bắc Kinh sẽ bảo đảm ông Kim không bị làm hại bởi vì ông đã sống dưới sự bảo vệ của họ từ nhiều năm và cực lực ủng hộ chế độ ở Trung Quốc.
Vào cuối thập niên 1990, ông Kim Jong Nam dường như đã được rèn cặp để lên kế nhiệm thân phụ, nhưng sau đó bị thất sủng. Tin ghi sự kiện này xảy ra sau vụ ông ta bị bắt giữ vào năm 2001 ở phi trường quốc tế Narita khi tìm cách vào Nhật Bản với hộ chiếu giả của nước cộng hòa Dominican, đi cùng với một người phụ nữ và một bé trai. Tin cho hay ông Kim đã nói với nhân viên điều tra Nhật Bản rằng 3 người định đi thăm Disneyland ở Tokyo.
Kể từ lúc thân phụ qua đời, người em cùng cha khác mẹ với ông Kim đã được quảng bá là “lãnh tụ tối cao” và “người kế nhiệm tuyệt luân.”
Một cuốn sách khác, xuất bản vào năm 2003, do một người đàn ông Nhật tự xưng là từng làm đầu bếp cho gia đình ông Kim, đã mô tả Kim Jong Un là đứa con cưng của cha và mô tả người con trai giữa, ông Kim Jong Chol, là hèn đớn và bác bỏ việc ông ta có thể lên kế nhiệm.
Một số chuyên gia phân tích nói rằng mặc dầu giới truyền thông Bắc Triều Tiên ngày càng mô tả ông Kim Jong Un như một nhà lãnh đạo dầy kinh nghiệm, thì quyền kiểm soát đất nước thực sự nắm trong tay của một hay nhiều nhân vật cấp cao, trong đó có phó chủ tịch ủy ban quốc phòng là ông Jang Song Thaek, người em rể của Kim Jong Il.
Một học viện Nam Triều Tiên trực thuộc Bộ ngoại giao nước này vừa công bố một phúc trình dự đoán có phần chắc trong năm nay Bắc Triều Tiên sẽ phóng một phi đạn tầm xa và thực hiện một cuộc thử nghiệm hạt nhân lần thứ ba để củng cố thành tích quân sự của ông Kim Jong Un.
Các chuyên gia theo dõi tình hình Bắc Triều Tiên đang chờ việc xuất bản một cuốn sách Nhật Bản hứa hẹn sẽ cung cấp một cái nhìn hiếm hoi vào các ý nghĩ về triều đại cha truyền con nối đang thống trị đất nước cô lập này. Từ Seoul, thông tín viên VOA Steve Herman ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.