Thượng Nghị sĩ Hoa Kỳ John Cornyn hôm 4/8 kêu gọi Ngoại trưởng Antony Blinken có biện pháp mạnh mẽ về nhân quyền trong khi thương thảo hợp tác với Việt Nam về an ninh và quốc phòng. Ông Cornyn đưa ra đề nghị này hai tuần trước khi Phó Tổng Thống Hoa Kỳ Kamala Harris công du Việt Nam.
“Việt Nam chứng tỏ giá trị chiến lược trong khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương, và vẫn là một đối tác được chào đón về mặt hợp tác an ninh. Tuy nhiên, chính quyền Việt Nam tiếp tục chứng tỏ các hành động đáng quan ngại về nhân quyền, tự do tôn giáo,” Thượng Nghị sĩ Cornyn viết trong bức thư gửi Ngoại trưởng Blinken.
Ông Cornyn nêu trường hợp nhà nước Việt Nam bắt bớ và bỏ tù các thành viên của Hội Nhà báo Độc lập với tội danh “tuyên truyền chống nhà nước” như là một minh chứng cho các hành động sách nhiễu này.
TNS Cornyn yêu cầu Ngoại trưởng Blinken giải trình về những việc Bộ Ngoại Giao đang thực hiện để nâng vấn đề nhân quyền trong chính sách đối ngoại với Việt Nam.
Bức thư của TNS Cornyn cũng đồng gửi đến Bộ Trưởng Quốc Phòng Lloyd Austin, người vừa đi thăm Việt Nam để thảo luận việc hợp tác quốc phòng giữa hai nước.
“Luật Tín ngưỡng, Tôn giáo Việt Nam bị lạm dụng thông qua việc diễn giải các điều khoản mập mờ cho phép áp đặt các hạn chế dựa trên an ninh quốc gia. Sự lạm dụng này bao gồm theo dõi, khảo tra, giam giữ tuỳ tiện, và kỳ thị một số cá nhân, ít ra là một phần nào đó, vì niềm tin hoặc nhóm tôn giáo họ theo.”
Như VOA đã loan tin, trong các ngày 16 – 18/7 vừa qua, công an Đắk Lắk bố ráp hàng loạt các tín đồ Tin Lành người Tây Nguyên, áp giải và thẩm vấn hàng giờ. Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và Uỷ hội Hoa Kỳ về Tự do Tôn giáo Quốc tế (USCIRF) đã lên án vụ bố ráp này.
Trong thư, TNS Cornyn yêu cầu Ngoại Trưởng Hoa Kỳ chỉ định Việt Nam là quốc gia cần quan tâm đặc biệt (CPC) chiếu theo Luật Tự do Tôn giáo Quốc tế năm 1998 vì dựa vào chính báo cáo thường niên của Bộ Ngoại giao, Việt Nam đàn áp tự do tôn giáo một cách nghiêm trọng.
Ngoài ra, TNS Cornyn cũng kêu gọi áp dụng biện pháp chế tài theo Luật Magnitsky Toàn cầu đối với các thủ phạm vi phạm nhân quyền trầm trọng.
Ông Y Nguyet Buon Krong, thầy truyền đạo của Hội thánh Tin lành Đấng Christ Tây Nguyên, người vừa bị thẩm vấn trong cuộc bố ráp vừa qua, cho VOA biết ông ủng hộ việc Hoa Kỳ áp dụng Luật Magnitsky Toàn cầu để chế tài quan chức Việt Nam vi phạm nhân quyền. Ông nói:
“Tôi mong Hoa Kỳ và quốc tế gây áp lực cho chính quyền Việt Nam và đưa quan chức Việt Nam vào Luật Magnitsky vì họ đàn áp tôn giáo. Chúng tôi đang gặp khó khăn, như chính quyền nói họ sẽ xóa sổ Hội thánh Tin lành Đấng Christ này, và chúng tôi không thể sinh hoạt theo niềm tin của mình.”
Thượng Nghị sĩ Cornyn viết: “Tôi tin rằng quan hệ song phương giữa Hoa Kỳ và Việt Nam là quan trọng đối với hòa bình và ổn định của mỗi quốc gia chúng ta và tất cả các quốc gia ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Tuy nhiên, tôi cũng tin rằng quan hệ bình đẳng ngày càng tăng của chúng ta phải được xây dựng dựa trên các giá trị nhân quyền, tự do dân sự và tôn giáo.”
Cuối thư, Thượng Nghị sĩ Cornyn yêu cầu Ngoại trưởng Blinken giải trình về những việc Bộ Ngoại Giao đang thực hiện để thúc đẩy vấn đề nhân quyền tại Việt Nam, song song với việc buộc chính quyền Việt Nam chịu trách nhiệm đảm bảo nhân quyền, tự do tôn giáo.
Như Nhà Trắng đã loan báo, Phó Tổng Thống Hoa Kỳ Kamala Harris sẽ có chuyến công du Việt Nam từ ngày 24-26/8. Hiện nay, Bộ Ngoại Hoa Kỳ và Việt Nam đang thu xếp lịch trình cho chuyến thăm này.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng hôm 5/8 cho biết: “Hiện nay các cơ quan chức năng của 2 nước đang phối hợp để chuẩn bị, thu xếp cho chuyến thăm của Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris trên tinh thần quan hệ Đối tác toàn diện Việt-Mỹ, tiếp tục phát triển tốt đẹp, thực chất trên tất cả các lĩnh vực, đóng góp tích cực vào hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển ở khu vực và trên toàn thế giới”.
Phía Việt Nam luôn nói rằng họ luôn bảo đảm các quyền căn bản của người dân, bao gồm các quyền tự do bày tỏ, nhóm họp và lập hội, cũng như quyền tự do tôn giáo, tín ngưỡng.
