Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 16/6 hỏi Tổng thống Nga Vladimir Putin cảm thấy thế nào nếu ai đó tấn công tin tặc vào đường ống dẫn dầu của Nga để đòi tiền chuộc, một câu hỏi đi thẳng vào trọng tâm trong cuộc họp thượng đỉnh giữa hai lãnh đạo Mỹ-Nga.
Câu hỏi này liên quan đến vụ tấn công tin tặc hồi tháng 5 khiến hệ thống ống dẫn dầu Colonial Pipeline của Mỹ ngưng hoạt động vài ngày, ảnh hưởng nguồn cung ứng xăng dầu tại Bờ Đông nước Mỹ.
Cả hai nhà lãnh đạo đều mô tả cuộc họp thượng đỉnh đầu tiên của họ tại Geneva, Thụy Sĩ, mang tính chuyên nghiệp hơn là thân thiện. Đôi bên cho biết đồng ý tổ chức các cuộc thảo luận cấp thấp về an ninh mạng và kiểm soát vũ khí cũng như cho đại sứ trở lại sứ quán tại thủ đô hai nước.
Nhưng họ không che giấu những cách biệt trong các vấn đề như nhân quyền hay không gian mạng. Ông Biden nói nếu nhà bất đồng chính kiến Alexei Navalny mà Nga đang giam cầm bị thiệt mạng thì Nga sẽ lãnh hậu quả tai hại. Washington cũng yêu cầu Moscow truy quét các các cuộc tấn công tin tặc đòi tiền chuộc xuất xứ từ lãnh thổ Nga.
Một giới chức cao cấp của Mỹ cho biết cuộc họp giữa ông Putin và ông Biden kéo dài khoảng 3 giờ đồng hồ.
Dù nói rằng không đưa ra đe dọa nào đối với ông Putin, nhưng ông Biden cho biết đã nêu câu hỏi giả dụ với nhà lãnh đạo Nga về hiểm họa của các cuộc tấn công tin tặc.
“Tôi nhìn thẳng ông ấy và hỏi ông cảm thấy thế nào nếu tấn công tin tặc đòi tiền chuộc nhắm vào đường ống dẫn từ các giàn khoan dầu của ông? Ông ấy nói đó sẽ là một vấn đề,” Tổng thống Biden cho báo giới biết tại cuộc họp báo riêng lẻ. Họp báo riêng sau thượng đỉnh, thay vì họp báo chung, cũng là một chỉ dấu cho thấy căng thẳng giữa hai nước.
Ông Biden cho hay đã bảo với ông Putin rằng cơ sở hạ tầng quan trọng là ‘vùng cấm’ đối với các cuộc tấn công mạng. Vẫn theo lời ông, danh sách ‘vùng cấm’ ấy bao gồm 16 lĩnh vực nhưng ông không nêu rõ chi tiết.
Phát biểu với báo giới trước đó, ông Putin tỏ ra không mặn mà lắm với chuyện nhượng bộ, bác bỏ quan ngại của Washington về vụ ông Nalvany, về sự hiện diện quân sự ngày càng tăng của Nga gần biên giới phía đông của Ukraine, và về nhận xét của Mỹ cho rằng các cá nhân Nga không rõ danh tính đã thực hiện các cuộc tấn công mạng nhắm vào Mỹ.
Ông Putin, 68 tuổi, mô tả ông Biden, 78 tuổi, là một đối tác xây dựng và kinh nghiệm. Ông Putin cho hay đôi bên hiểu rõ nhau nhưng không có tình hữu nghị, chỉ là một cuộc đối thoại thực dụng về quyền lợi của hai nước.
Ông Biden cho biết đã bảo với ông Putin rằng “Chúng ta cần một số quy luật căn bản mà đôi bên có thể tuân thủ.”
Trong một thông cáo chung được công bố sau cuộc họp báo, hai bên nói rằng cuộc họp cho thấy họ có thể đạt tiến bộ trong các mục tiêu chung ngay cả trong những giai đoạn căng thẳng.
Hoa Kỳ và Nga sẽ có cuộc Đối thoại Ổn định Chiến lược song phương để đặt nền tảng cho việc kiểm soát vũ khí và các biện pháp giảm rủi ro trong tương lai, thông cáo chung viết và cho biết thêm rằng các cuộc thảo luận sẽ khởi sự ‘trong tương lai gần.’
