Diễn viên điện ảnh và là Ðại sứ Thiện chí của Liên Hiệp Quốc Angelina Jolie lại được công chúng chú ý sau khi loan báo bà đã thực hiện phẫu thuật cắt bỏ cả hai vú để giảm thiểu rủi ro bị ung thư vú, mặc dầu bà không bị bệnh ung thư. Người diễn viên này giải thích quyết định của mình - dựa vào một cuộc thử nghiệm gien di truyền – trong một bài được báo New York Times đăng tải hôm thứ ba tuần này. Thông tín viên VOA Carol Pearson có bài tìm hiểu về sự chọn lựa của Jolie, và các phương án mà các phụ nữ có nguy cơ bị ung thư vú có thể xem xét.
Jolie là một phụ nữ đẹp, hấp dẫn và nổi tiếng là bộc trực cho dù là khi nói về người tỵ nạn hay nữ quyền. Quyết định của Angelina Jolie phẫu thuật cắt bỏ cả hai vú trong lúc chưa bị ung thư lại nêu bật vấn đề phẫu thuật phòng ngừa.
Thân mẫu của Jolie qua đời vì bệnh ung thư vào lúc 56 tuổi. Nữ tài tử điện ảnh này nói con của bà muốn biết là liệu bà cũng sẽ chịu chung số phận. Jolie cho biết các thử nghiệm gien di truyền cho thấy bà có nguy cơ bị ung thư vú ở mức 87% và có rủi ro tới 50% bị ung thư buồng trứng.
Các bác sĩ đã phát hiện rằng một số hiện tượng đột biến di truyền có thể làm tăng nguy cơ bị ung thư vú và buồng trứng. Hai loại gien chính có liên hệ với ung thư vú và ung thư buồn trứng di truyền là BRCA1 và BRCA2.
Một cuộc khảo cứu cho thấy nếu một phụ nữ bị ung thư có liên quan đến BRCA vào lúc còn trẻ thì người con gái của mình cũng có thể bị ung thư còn sớm hơn, nếu thừa hưởng sự đột biến gien này.
Phụ nữ bị ung thư vú có liên quan đến BRCA có tỷ lệ sống sót ngang với các bệnh nhân ung thư vú ở cùng giai đoạn. Nhưng bác sĩ Marc Boisvert thuộc Bệnh viện Medstar Washington nói có một sự khác biệt đáng kể.
“Vấn đề là các trường hợp ung thư này thường xuất hiện ở phụ nữ trẻ hơn, và phụ nữ trẻ hơn có khuynh hướng mắc các chứng ung thư ác tính hơn, và họ lại không ngờ mình mắc bệnh.”
Phụ nữ ở độ tuổi 20 và 30 có nhiều phần chắc không đi xét nghiệm ung thư. Những người có nhiều phần chắc nhất bị các hiện tượng đột biến BRCA thuộc khối người gốc Do Thái ở Ðông Âu. Nhưng bác sĩ Boisvert giải thích thêm:
“Các bạn có thể bị cho dù là người da đen, da trắng, gốc Tây Ban Nha, Trung Quốc, Á châu hay bất kỳ nhóm sắc tộc nào.”
Viện Ung thư Quốc gia đề nghị thử nghiệm gien nếu thân nhân gần đã bị bệnh ung thư vú hay ung thư buồng trứng. Nhưng không có các hiện tượng đột biến BRCA1 hay 2 không phải là dấu hiệu hoàn toàn không có khả năng bị bệnh. Và có dấu hiệu gien cũng không có nghĩa là chắc chắn sẽ bị bệnh. Nhưng các nhà di truyền học có thể đưa ra những rủi ro có thể xảy ra – và đó chính là lý do vì sao Jolie nói nguy cơ bà có thể bị ung thư vú là tới 87%.
Tổn phí thử nghiệm gien có thể lên tới hàng ngàn đôla.
Phẫu thuật phòng ngừa có thể giảm thiểu rủi ro bị bệnh xuống chưa đầy 5 phần trăm, nhưng Bác sĩ Boisvert nói phẫu thuật không phải là lựa chọn duy nhất.
“Tôi nghĩ giáo dục là điều quan trọng ở đây bởi lẽ các bạn có thể yên trí khi biết rằng mình được theo dõi rất kỹ càng và biết rõ những con số là gì, các rủi ro tái phát ra sao.”
Bác sĩ Boisvert nói rút cục, bệnh nhân cần phải thoải mái với sự chăm sóc của mình, cho dù nó liên quan đến phẫu thuật hay là theo dõi cẩn thận.
Jolie là một phụ nữ đẹp, hấp dẫn và nổi tiếng là bộc trực cho dù là khi nói về người tỵ nạn hay nữ quyền. Quyết định của Angelina Jolie phẫu thuật cắt bỏ cả hai vú trong lúc chưa bị ung thư lại nêu bật vấn đề phẫu thuật phòng ngừa.
Thân mẫu của Jolie qua đời vì bệnh ung thư vào lúc 56 tuổi. Nữ tài tử điện ảnh này nói con của bà muốn biết là liệu bà cũng sẽ chịu chung số phận. Jolie cho biết các thử nghiệm gien di truyền cho thấy bà có nguy cơ bị ung thư vú ở mức 87% và có rủi ro tới 50% bị ung thư buồng trứng.
Các bác sĩ đã phát hiện rằng một số hiện tượng đột biến di truyền có thể làm tăng nguy cơ bị ung thư vú và buồng trứng. Hai loại gien chính có liên hệ với ung thư vú và ung thư buồn trứng di truyền là BRCA1 và BRCA2.
Một cuộc khảo cứu cho thấy nếu một phụ nữ bị ung thư có liên quan đến BRCA vào lúc còn trẻ thì người con gái của mình cũng có thể bị ung thư còn sớm hơn, nếu thừa hưởng sự đột biến gien này.
Phụ nữ bị ung thư vú có liên quan đến BRCA có tỷ lệ sống sót ngang với các bệnh nhân ung thư vú ở cùng giai đoạn. Nhưng bác sĩ Marc Boisvert thuộc Bệnh viện Medstar Washington nói có một sự khác biệt đáng kể.
“Vấn đề là các trường hợp ung thư này thường xuất hiện ở phụ nữ trẻ hơn, và phụ nữ trẻ hơn có khuynh hướng mắc các chứng ung thư ác tính hơn, và họ lại không ngờ mình mắc bệnh.”
Phụ nữ ở độ tuổi 20 và 30 có nhiều phần chắc không đi xét nghiệm ung thư. Những người có nhiều phần chắc nhất bị các hiện tượng đột biến BRCA thuộc khối người gốc Do Thái ở Ðông Âu. Nhưng bác sĩ Boisvert giải thích thêm:
“Các bạn có thể bị cho dù là người da đen, da trắng, gốc Tây Ban Nha, Trung Quốc, Á châu hay bất kỳ nhóm sắc tộc nào.”
Viện Ung thư Quốc gia đề nghị thử nghiệm gien nếu thân nhân gần đã bị bệnh ung thư vú hay ung thư buồng trứng. Nhưng không có các hiện tượng đột biến BRCA1 hay 2 không phải là dấu hiệu hoàn toàn không có khả năng bị bệnh. Và có dấu hiệu gien cũng không có nghĩa là chắc chắn sẽ bị bệnh. Nhưng các nhà di truyền học có thể đưa ra những rủi ro có thể xảy ra – và đó chính là lý do vì sao Jolie nói nguy cơ bà có thể bị ung thư vú là tới 87%.
Tổn phí thử nghiệm gien có thể lên tới hàng ngàn đôla.
Phẫu thuật phòng ngừa có thể giảm thiểu rủi ro bị bệnh xuống chưa đầy 5 phần trăm, nhưng Bác sĩ Boisvert nói phẫu thuật không phải là lựa chọn duy nhất.
“Tôi nghĩ giáo dục là điều quan trọng ở đây bởi lẽ các bạn có thể yên trí khi biết rằng mình được theo dõi rất kỹ càng và biết rõ những con số là gì, các rủi ro tái phát ra sao.”
Bác sĩ Boisvert nói rút cục, bệnh nhân cần phải thoải mái với sự chăm sóc của mình, cho dù nó liên quan đến phẫu thuật hay là theo dõi cẩn thận.
