Philippines hôm thứ Hai đã đề nghị Trung Quốc tôn trọng quyết định sắp được một tòa trọng tài quốc tế đưa ra về việc Trung Quốc đòi hỏi chủ quyền đối với hầu hết Biển Đông, để chứng tỏ Trung Quốc không coi mình “đứng trên luật pháp”.
Bộ trưởng Ngoại giao Philippines Albert del Rosario nói Bắc Kinh cần củng cố cho trật tự thế giới có nền móng là luật pháp quốc tế bằng cách tuân hành quyết định của tòa dự kiến được đưa ra trong năm nay.
Đầu năm 2013, Philippines yêu cầu tòa trọng tài ở La Haye phân xử về giá trị của tuyên bố của Trung Quốc đòi chủ quyền phần lớn Biển Đông, căn cứ vào Công ước LHQ về Luật biển, và xác định liệu một số bãi cạn và bãi san hô có tranh chấp nhưng do Trung Quốc kiểm soát có cho nước này quyền lãnh hải hay không.
Trung Quốc đã từ chối tham gia phiên toà trọng tài và có phần chắc sẽ tảng lờ bất cứ quyết định nào của tòa.
Tháng 10 năm ngoái tòa tuyên bố có thẩm quyền xem xét và sẽ đưa ra phán quyết về vụ này trong năm nay.
Thứ 5 tuần trước, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị tố cáo Philippines đóng kín cánh cửa của những cuộc thương thuyết song phương và gọi hành động của Manila là “một sự khiêu khích chính trị.”
Ông del Rosario nói rằng Philippines “đã có vô số cuộc họp với Trung Quốc để tìm cách giải quyết giữa đôi bên mà không thành công.” Philippines cũng mời Trung Quốc tham gia phiên toà trọng tài nhưng Trung Quốc không đáp ứng, ông nói thêm.
Ông Del Rosario nói “Coi như chúng ta là các nước có trách nhiệm, Philippines và cộng đồng quốc tế đề nghị Trung Quốc tôn trọng phán quyết sắp tới. Nếu Trung Quốc không lưu ý đến lời kêu gọi tập thể của chúng tôi, phải chăng điều đó nghĩa là Trung Quốc coi mình cao hơn luật pháp?”
Biển Đông là nơi các bên gồm Việt Nam, Trung Quốc, Philippines, Malaysia, Đài Loan và Brunei có tuyên bố chủ quyền tranh chấp và chồng lấn với nhau.
