Một cuộc điều tra của Liên Hiệp Quốc hôm 12/6 cho thấy cả Israel và Hamas đều đã phạm tội ác chiến tranh trong giai đoạn đầu của cuộc chiến ở dải Gaza, và hành động của Israel cũng cấu thành tội ác chống nhân loại vì đã sát hại quá nhiều dân thường.
Những kết luận này được đưa ra trong hai phúc trình song song của Ủy ban Điều tra Liên Hợp Quốc (COI), một tập trung vào các cuộc tấn công ngày 7/10 của Hamas và một tập trung vào phản ứng đáp trả của Israel.
Israel, vốn không hợp tác với ủy ban điều tra, đã chỉ trích những kết luận này là thiên kiến chống Israel. Còn Hamas đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận của Reuters.
Đáp trả quân sự của Israel đã khiến hơn 37.000 người dân Palestine thiệt mạng, theo Bộ Y tế Gaza, và khiến hầu hết dân số 2,3 triệu người ở Gaza bị mất nhà cửa, gây ra nạn đói lan rộng, nhà cửa và cơ sở hạ tầng bị tàn phá.
Các phúc trình của Liên Hợp Quốc được công bố tại Geneva, vốn xem xét khoảng thời gian xung đột đến cuối tháng 12, cho thấy cả hai bên đã phạm tội ác chiến tranh bao gồm tra tấn; giết người hoặc cố ý giết người; xúc phạm phẩm giá cá nhân; và đối xử vô nhân đạo hoặc tàn bạo.
Các nhà điều tra cũng phát hiện Israel đã phạm thêm tội ác chiến tranh bao gồm gây ra nạn đói như một vũ khí chiến tranh, không chỉ không cung cấp hàng thiết yếu như thực phẩm, nước, phương tiện trú ẩn và thuốc men cho người dân Gaza mà còn hành động ‘để ngăn bất kỳ ai khác cung cấp những mặt hàng thiết yếu đó’.
Một số tội ác chiến tranh, chẳng hạn như giết người, cũng cấu thành tội ác chống nhân loại của Israel, ủy ban cho biết trong một tuyên bố.
“Con số thương vong dân sự quá lớn ở Gaza và sự phá hủy trên diện rộng các mục tiêu dân sự và cơ sở hạ tầng là kết quả tất yếu của chiến lược được thực hiện với ý đồ gây ra thiệt hại tối đa, bất chấp các nguyên tắc phân biệt, cân nhắc và phòng ngừa đầy đủ".
Về đề xuất ngừng bắn do Tổng thống Joe Biden đưa ra hôm 31/5, ông Izzat al-Rishq, một thành viên ủy ban chính trị của Hamas, cho biết phản ứng chính thức của họ là ‘có trách nhiệm, nghiêm túc và tích cực’và ‘mở ra con đường’ để đạt đến thỏa thuận.
Nhưng một quan chức Israel hôm 11/6 nói với Reuters với điều kiện ẩn danh rằng Israel đã nhận được phản hồi của Hamas thông qua các nhà trung gian hòa giải và Hamas ‘đã thay đổi tất cả các thông số chính và quan trọng nhất’ và ‘bác bỏ đề xuất thả con tin’.
Đề xuất do ông Biden đưa ra nhắm đến ngừng bắn và thả con tin Israel dần dần để đổi lấy việc Israel trả tự do cho các tù nhân Palestine, và cuối cùng là chấm dứt chiến tranh.
Một quan chức không phải của Israel được thông báo về vấn đề này và từ chối tiết lộ danh tính nói với Reuters rằng Hamas đã đề xuất mốc thời gian mới cho một lệnh ngừng bắn vĩnh viễn và Israel rút quân ra khỏi dải Gaza.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã gặp các quan chức Israel tại Tel Aviv hôm 11/6 và gọi phát biểu của Hamas là ‘dấu hiệu đầy hy vọng’.. Ông dự kiến sẽ gặp các nhà lãnh đạo Qatar tại Doha.
Mỹ cho biết Israel đã chấp nhận đề xuất của họ, nhưng Israel đã không công khai xác nhận.
Trong lúc Israel tiếp tục các cuộc tấn công ở miền trung và miền nam Gaza, vốn nằm trong số các chiến dịch đẫm máu nhất trong cuộc chiến, Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã nhiều lần nói rằng Israel sẽ không cam kết chấm dứt chiến
Diễn đàn