Việt Nam và Trung Quốc nhất trí phát triển quan hệ quân sự giữa hai nước và cam kết giải quyết thỏa đáng tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông.
Đồng thuận đạt được trong các cuộc hội đàm giữa Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam, Phùng Quang Thanh, và người đồng nhiệm phía Trung Quốc, Thường Vạn Toàn, tại Bắc Kinh hôm nay.
Tân Hoa Xã nói đôi bên quyết định từ từ khôi phục và phát huy sự phát triển lành mạnh, ổn định của mối quan hệ quân sự song phương.
Lãnh đạo quân đội Việt-Trung thống nhất rằng lực lượng võ trang hai nước nên tăng cường đoàn kết và đảm bảo vững chắc cho sự cai trị của đảng cộng sản đôi bên và sự nghiệp xây dựng xã hội chủ nghĩa.
Hai bên cũng đồng ý tuân thủ những đồng thuận đã đạt được giữa lãnh đạo Việt-Trung và đóng vai trò tích cực giúp giải quyết thỏa đáng các tranh chấp hàng hải, bảo vệ hòa bình-ổn định khu vực.
Diễn tiến này là một tín hiệu khả quan sơ khởi, theo nhận định của một chuyên gia hàng đầu về Biển Đông, giữa bối cảnh căng thẳng hiện nay của mối quan hệ Việt-Trung kể từ sau khi Bắc Kinh đưa giàn khoan 981 vào vùng biển Hà Nội có tuyên bố chủ quyền khơi mào các cuộc biểu tình chết người chưa từng có trước nay ở Việt Nam phản đối hành động xâm lược của Bắc Kinh.
Giáo sư Carl Thayer của Học viện Quốc phòng Australia nhận định:
“Quả nhiên đây là một dấu hiệu tích cực sau hàng chục lần Trung Quốc khước từ đề nghị của Việt Nam về đường dây nóng và giao tiếp. Trong một diễn tiến chưa từng có trước nay, 13 tướng lãnh cao cấp của Việt Nam và kể cả người đứng đầu là Bộ trưởng Quốc phòng Phùng Quang Thanh sang Trung Quốc đàm phán để đôi bên nhất trí về phương cách ứng phó tức thời nếu một sự cố xảy ra giữa máy bay hay tàu bè của đôi bên. Hoa Kỳ cũng nỗ lực như vậy với Trung Quốc và giờ đây là Việt Nam, với một phái đoàn quân sự cấp cao như thế. Trung Quốc suy tính rằng họ có thể để Việt Nam rơi vào ảnh hưởng của các thế lực bên ngoài trừ phi Bắc Kinh hợp tác và củng cố niềm tin với Hà Nội. Cho nên, thỏa thuận vừa đạt được là bước tích cực ban đầu, nhưng chúng ta cần phải quan sát hành xử của Trung Quốc từ nay trở đi thế nào, liệu họ có hợp tác giao tiếp liên lạc với Việt Nam trước khi để sự cố xảy ra hay không. Tóm lại, dù chỉ mới là bước khả quan sơ khởi, nhưng đồng thuận hôm nay đã chấm dứt sự đảo ngược của mối quan hệ song phương Việt-Trung.”
Truyền thông Trung Quốc nói bang giao Việt-Trung bị xấu đi trong 5 tháng qua vì Hà Nội ‘quấy nhiễu hoạt động thăm dò dầu khí thông thường’ của giàn khoan Hải Dương gần Hoàng Sa.
Các cuộc biểu tình trên cả nước hồi tháng 5 phản đối giàn khoan này xâm phạm chủ quyền Việt Nam đã khiến 5 công dân Trung Quốc tại Việt Nam thiệt mạng, khoảng 20 nhà máy bị đốt, và chừng 1100 doanh nghiệp nước ngoài bị ảnh hưởng.
Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc hôm nay tuyên bố chuyến thăm của phái đoàn quân sự cấp cao do Bộ trưởng Phùng Quang Thanh dẫn đầu chứng tỏ thiện chí chính trị tích cực của đảng cộng sản và lực lượng võ trang Việt Nam trong việc thúc đẩy bang giao cải thiện.
Ông Thường Vạn Toàn bày tỏ hy vọng quân đội đôi bên có thể chung nỗ lực đẩy mạnh sự phát triển bền vững của quan hệ Việt-Trung.
Đáp lại, người đứng đầu ngành quốc phòng của Hà Nội nói đảng cộng sản và quân đội Việt Nam coi trọng bang giao với Bắc Kinh.
Báo chí Trung Quốc dẫn phát biểu của ông Phùng Quang Thanh tại cuộc họp nói rằng Việt Nam kỳ vọng quân đội đôi bên sẽ trở thành cột trụ chính duy trì tình hữu nghị song phương.
Truyền thông Việt Nam nói chuyến thăm Trung Quốc của Bộ trưởng Quốc phòng Phùng Quang Thanh kéo dài từ ngày 16 đến 18 tháng này nhằm ‘tăng cường quan hệ hữu nghị hợp tác toàn diện giữa quân đội hai bên.’
Đôi bên dự kiến sẽ ký bản ghi nhớ kỹ thuật về thiết lập đường dây liên lạc trực tiếp giữa hai Bộ Quốc phòng.
Mới hôm qua, bên lề thượng đỉnh Á-Âu ở Milan (Italy), Thủ tướng Việt Nam và Trung Quốc cam kết giải quyết các bất đồng hàng hải một cách hợp lý, tránh làm mối quan hệ song phương lệch hướng.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nói Việt Nam sẵn sàng làm việc với Trung Quốc để thực thi những điều đã nhất trí, tăng cường các cuộc trao đổi cấp cao, gia cố lòng tin và sự hiểu biết lẫn nhau.
Thủ tướng Lý Khắc Cường đề nghị hai nước nên tiếp tục gia tốc hợp tác thực tiễn về hàng hải, tạo điều kiện thuận lợi phát triển hợp tác song phương.