Quyết định triển hạn sứ mạng giám sát của Liên đoàn Ả Rập tại Syria được đi kèm với một đòi hỏi là Damascus phải đồng ý thành lập một chính phủ đoàn kết quốc gia. Những điều khoản của kế hoạch này đã được công bố sau cuộc tranh luận kín kéo dài nhiều giờ đồng hồ.
Ngoại trưởng Qatar, ông Hamad bin Jassim al-Thani, nói rằng cuộc tranh luận giữa các nước Ả Rập có tính chất thành khẩn và Liên đoàn Ả Rập không hề bị chia rẽ. Ông nói thêm rằng không ai muốn kéo dài cuộc khủng hoảng Syria hay muốn thấy đổ máu thêm nữa hay gây ra những thiệt hại kinh tế.
Vị ngoại trưởng của Qatar nói rằng chính phủ Syria phải tuân hành những đòi hỏi trước đây của Liên đoàn Ả Rập là chấm dứt bạo động, rút quân đội ra khỏi các khu vực của thường dân, trả tự do cho tù nhân chính trị, và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của toán giám sát viên của Liên đoàn Ả Rập. Ông cho biết thêm là số người trong toán nhân viên này sẽ được gia tăng và được Liên hiệp quốc huấn luyện.
Ông al Thani cũng nhấn mạnh rằng trọng tâm chính của kế hoạch mới của Liên đoàn Ả Rập là sự thành lập một chính phủ đoàn kết quốc gia dưới sự chỉ đạo của vị phó tổng thống của Syria. Ông nói rằng kế hoạch mới này giống như một kế hoạch của Liên đoàn Ả Rập từng mang lại một giải pháp chính trị cho vụ khủng hoảng Yemen.
Ông al Thani nói rằng phe đối lập Syria sẽ bắt đầu một cuộc đối thoại với chính phủ qua trung gian của Liên đoàn Ả Rập và vị phó tổng thống của Syria sẽ có trách nhiệm thành lập tân chính phủ trong vòng 2 tháng. Ông nêu ra rằng kế hoạch này cũng qui định là các cuộc bầu cử quốc hội và tổng thống sẽ được tổ chức trong những tháng sau đó.
Người đứng đầu Liên đoàn Ả Rập, ông Nabil al Arabi, cho biết kế hoạch này được hình thành sau khi tham khảo ý kiến lãnh tụ đối lập Burhan Ghalioun và một vị đặc sứ sẽ được bổ nhiệm để làm trung gian giữa phe đối lập với chính phủ.
Ông al Arabi nói rằng ông sẽ bổ nhiệm một đặc sứ để điều giải cho hai phía. Ông nhấn mạnh rằng Liên đoàn Ả Rập muốn có một giải pháp hòa bình tương tự như những gì đã xảy ra ở Yemen và không tán đồng sự can thiệp quốc tế kiểu Li Băng.
Vị ngoại trưởng của Qatar đã chỉ trích chính phủ Syria về tình hình bạo động đang tiếp diễn. Ông nói rằng việc chính phủ sử dụng bạo lực thái quá đã buộc người dân Syria phải cầm súng để tự vệ.
Một số nước Ả Rập, trong đó có Ả rập Xê-út, đã vận động cho một hành động mạnh mẽ hơn. Họ đề nghị Liên đoàn Ả Rập đưa vấn đề Syria ra trước Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc. Hôm chủ nhật, Ngoại trưởng al-Faisal của Ả rập Xê-út cho báo chí biết rằng chính phủ ông sẽ rút giám sát viên ra khỏi Syria.
Ông al-Faisal nói rằng cần phải đối phó với những tội phạm nhắm vào nhân dân Syria và Ả rập Xê-út chuẩn bị rút giám sát viên vì chính phủ Syria không chu toàn các nghĩa vụ được đề ra trong kế hoạch của Liên đoàn Ả Rập, đặc biệt là việc chấm dứt bạo động.
Ông al-Faisal cho rằng Syria đã không hề thực thi bất kỳ qui định nào trong kế hoạch của Liên đoàn Ả Rập cho nên cộng đồng quốc tế “cần nhận lãnh trách nhiệm” đối với vấn đề Syria.
Lãnh tụ đối lập Syria Burhan Ghalioun đã gặp các giới chức của Liên đoàn Ả Rập tại Cairo. Ông kêu gọi liên đoàn này rút giám sát viên và đưa vấn đề ra trước Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc. Phe đối lập đã chỉ trích việc triển hạn sứ mạng của Liên đoàn Ả Rập. Họ nói rằng hơn 100 thường dân Syria đã thiệt mạng kể từ khi sứ mạng của Liên đoàn này bắt đầu hồi tháng trước.
Các vị ngoại trưởng của Liên đoàn Ả Rập, họp tại Cairo hôm Chủ nhật, đã quyết định triển hạn sứ mạng giám sát vốn đã được thực hiện một tháng nay ở Syria và tăng gần gấp đôi số quan sát viên -- từ 165 người lên tới 300 người. Quyết định, vốn đã tạo ra những sự bất đồng sâu sắc giữa các nước thành viên, còn bao gồm một kế hoạch để Syria thành lập một chính phủ đoàn kết quốc gia và tổ chức các cuộc bầu cử mới sau đó. Mời quí vị theo dõi thêm chi tiết dựa theo bài tường thuật của thông tín viên VOA Edward Yeranian từ Cairo.