Ba tàu chiến Trung Quốc rời cảng Sydney hôm 7/6 sau một chuyến thăm không được thông báo cho dân chúng, chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh một cuộc tranh giành ảnh hưởng giữa Úc và Trung Quốc trên Thái Bình Dương.
Chuyến thăm biểu dương sức mạnh của Trung Quốc, với sự tham gia của một tàu khu trục, tàu tiếp tế và tàu chiến đổ bộ Trung Quốc, đã được lên kế hoạch nhưng không được Canberra loan báo.
Giáo sư John Blaxland, chuyên nghiên cứu tình báo và an ninh quốc tế tại Đại học Quốc gia Úc ở Canberra, nói vụ việc này đã gây phẫn nộ. Ông nói:
“Các tàu chiến Trung Quốc đã vào tới tận Darling Point và những địa điểm nổi tiếng khác trên cảng Sydney mà dân không được báo trước ... trong khi lính và thủy thủ Trung Quốc dàn hàng trên boong tàu trông có vẻ khá hung hăng”.
Đoàn tàu rời Sydney để về lại Trung Quốc dưới một bầu trời nhiều mây vào giấc sau bữa trưa.
Các tàu chiến Trung Quốc cập cảng một ngày trước lễ kỷ niệm 30 năm biến cố Thiên An Môn, cuộc đàn áp đẫm máu của chính quyền Trung Quốc chống những người biểu tình ủng hộ dân chủ ở bên trong và xung quanh Quảng trường Thiên An Môn vào ngày 4 tháng 6 năm 1989.
Hình ảnh chụp nhiều thành viên cộng đồng người Hoa chờ đợi tại bến tàu nơi tàu chiến Trung Quốc cập cảng để vẫy tay chào mừng các thủy thủ.
Phát biểu với các phóng viên tại thủ đô Honiara ở quần đảo Solomon trong tuần này, Thủ tướng Úc Scott Morrison nói:
“Đây là một chuyến thăm để đáp lễ sau khi các tàu hải quân Úc tới thăm Trung Quốc. Chuyến thăm có thể là một bất ngờ cho những người khác, nhưng chắc chắn không phải là một bất ngờ đối với chính phủ Úc”.
Các quan hệ giữa Canberra và Bắc Kinh đã xấu đi xuống mức thấp kỷ lục hồi năm ngoái sau khi Canberra thông qua một số đạo luật nhằm kiềm hãm ảnh hưởng của Trung Quốc trong các vấn đề đối nội, cũng như phản đối những hành động quyết đoán của Trung Quốc trên Biển Đông đang trong vòng tranh chấp.
Canberra đã đề nghị hỗ trợ ngoại giao cho các hoạt động của Washington nhằm khẳng định quyền tự do hàng hải bằng cách đưa tàu đi ngang qua Biển Đông.
