Theo bản phúc trình thường niên về tham nhũng của tổ chức Minh Bạch Quốc tế, các quốc gia Phi châu vẫn nằm trong số các nước tham nhũng nhất thế giới. Mặc dầu Somalia, đất nước bị chiến tranh xâu xé và ở trong tình trạng vô chính phủ, vẫn giữ nguyên thứ hạng chót từ lâu nay, có một vài điểm sáng ở châu lục này trong năm nay.
Theo bản phúc trình công bố hôm nay, 92 phần trăm các quốc gia ở châu Phi phía nam sa mạc Sahara có số điểm dưới 50 trên thang điểm 100. Điểm số này chỉ thua Đông Âu và Trung Á, nơi 95 phần trăm các quốc gia không đạt được số điểm này.
Liên hệ giữa tham nhũng và tăng trưởng kinh tế
Theo chủ tịch tổ chức Minh bạch Quốc tế, phúc trình năm nay cho thấy một mối liên hệ trực tiếp giữa tham nhũng và tăng trưởng kinh tế - một mối liên hệ mà mọi công dân phải quan tâm.
Trong một thông cáo, ông Jose Ugat nói: “Chỉ số Khái niệm Tham nhũng năm 2014 cho thấy tăng trưởng kinh tế bị thiệt hại và các nỗ lực ngăn chặn tham nhũng lu mờ khi giới lãnh đạo và các giới chức cấp cao lạm dụng quyền thế để chiếm hữu công quỹ vì mục đích tư lợi.”
Điều đó rất rõ tại các quốc gia như Angola, mà số điểm vốn đã thấp năm nay lại còn sụt xuống tệ hơn. Quốc gia giàu có về dầu khí này từ mấy chục năm nay đã nằm dưới sự cai trị của một người, Tổng thống Jose Eduardo dos Santos, mà gia đình đã thủ lợi hàng tỷ đôla bất chấp sự kiện là nhiều người dâu Angola sống trong cảnh nghèo khó cùng cực.
Một xu hướng tương tự có thể thấy ở nước Cộng hoà Dân chủ Congo hỗn loạn, với mức điểm giữ nguyên là 22. Quốc gia này có kích thước ngang với Tây Âu và đầy các tài nguyên thiên nhiên – như vàng, kim cương và thiếc – nhưng lại hết sức nghèo khó về hạ tầng cơ sở.
Somalia tràn ngập tham nhũng
Và ngồi riêng một chiếu là Somalia vô luật pháp, một quốc gia Đông Phi bị bó vào hàng loạt các chính phủ liên bang thất bại, một hệ thống chiến tranh bộ tộc thâm căn và một cuộc nổi dậy ngày càng khốc liệt. Somalia nổi bật về việc liên tục đứng hạng bét ở châu Phi. Năm nay, Somalia giữ được mức điểm là 8 trên 100.
Một số quốc gia trước đây tham nhũng có tiến bộ
Nhưng cũng có những điểm sáng, và các dấu hiệu là ngay tại các quốc gia có thành tích tham nhũng thâm căn, vẫn có thể có được sự thay đổi. Botswana giữ nguyên thứ hạng đứng đầu trong các quốc gia phía nam sa mạc Sahara, và các quốc gia Tây Phi như Côe d’Ivoire và Mali đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong bảng xếp hạng năm nay. Và Namibia, nước vừa tổ chức các cuộc bầu cử bằng phương tiện điện tử lần đầu tiên, được thêm 1 điểm.
Bản phúc trình thường niên, công bố hôm thứ tư ở Berlin, cho điểm hơn 170 quốc gia về mức độ tham nhũng nhận thấy trong các khu vực công cộng. Chỉ số đó, theo tổ chức có trụ sở ở Berlin, là bất toàn, ở điểm phải dựa vào các nhận xét bởi lẽ các hoạt động tham nhũng thường là phi pháp và không có tài liệu ghi nhận tử tế.
