Một thẩm phán liên bang tại Seattle ngày 23/1 ngăn chặn chính quyền của Tổng thống Donald Trump thực hiện lệnh hành pháp giới hạn quyền tự động có quốc tịch Mỹ theo nơi sinh, gọi đó là “vi hiến trắng trợn”.
Thẩm phán Liên bang Hoa Kỳ John Coughenour theo sự thúc giục của bốn tiểu bang do đảng Dân chủ lãnh đạo đã ban hành lệnh cấm tạm thời ngăn chính quyền thực thi lệnh mà tổng thống đảng Cộng hòa đã ký hôm 20/1 trong ngày đầu tiên nhậm chức.
Trong sắc lệnh hành pháp của mình, ông Trump đã chỉ đạo các cơ quan của Hoa Kỳ từ chối công nhận quyền công dân của trẻ em sinh ra tại Hoa Kỳ nếu cha, mẹ của trẻ không phải là công dân Hoa Kỳ hoặc không phải là thường trú nhân hợp pháp.
Các tiểu bang - Washington, Arizona, Illinois và Oregon - lập luận rằng lệnh của ông Trump đã vi phạm quyền được ghi nhận trong điều khoản về quyền công dân của Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Hoa Kỳ, quy định rằng bất kỳ ai sinh ra tại Hoa Kỳ đều là công dân Mỹ.
“Đây là một lệnh vi hiến trắng trợn”, thẩm phán nói.
Trước khi luật sư của Bộ Tư pháp Brett Shumate nói xong, thẩm phán Coughenour cho biết ông đã ký lệnh cấm tạm thời do các tổng chưởng lý Dân chủ từ các tiểu bang yêu cầu.
Ông Coughenour, người được cựu Tổng thống Cộng hòa Ronald Reagan bổ nhiệm, ban hành lệnh cấm tạm thời ngăn chặn sắc lệnh của ông Trump được thực thi trên toàn quốc trong vòng 14 ngày trong khi ông cân nhắc xem có nên ban hành lệnh cấm sơ bộ hay không.
Theo sắc lệnh của ông Trump, bất kỳ trẻ em nào sinh sau ngày 19 tháng 2 mà mẹ hoặc cha không phải là công dân hoặc thường trú nhân hợp pháp sẽ bị trục xuất và sẽ bị ngăn cản không được nhận số An sinh xã hội, không được nhận nhiều khoản phúc lợi của chính phủ và bị hạn chế khả năng làm việc hợp pháp khi chúng lớn lên.
Theo các tiểu bang do đảng Dân chủ lãnh đạo, hơn 150.000 trẻ sơ sinh sẽ bị từ chối quyền công dân hàng năm nếu lệnh của ông Trump được phép có hiệu lực.
Một số vụ kiện khác cũng đang chờ xử lý trên toàn quốc của các nhóm dân quyền và các tổng chưởng lý theo đảng Dân chủ từ 22 tiểu bang, những người gọi đây là hành vi vi phạm trắng trợn Hiến pháp Hoa Kỳ.
Trong một tờ giải trình được đưa ra vào cuối ngày 22/1, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ gọi sắc lệnh của Tổng thống Trump là “một phần không thể thiếu” trong nỗ lực của tổng thống “nhằm giải quyết hệ thống di trú bị phá vỡ của quốc gia này và cuộc khủng hoảng đang diễn ra ở biên giới phía nam”.
Ba mươi sáu đồng minh Cộng hòa của ông Trump tại Hạ viện Hoa Kỳ đã đệ trình riêng một dự luật quy định quyền tự động có quốc tịch Mỹ chỉ dành cho trẻ em sinh ra từ công dân Mỹ hoặc thường trú nhân hợp pháp tại Hoa Kỳ.
Diễn đàn