ISLAMABAD —
Hôm thứ Hai, một tòa án ở Pakistan đã truy tố cựu lãnh tụ Pervez Musharraf về 5 cáo trạng mưu phản ở cấp bậc cao. Vụ xét xử này được ca ngợi là chưa từng có từ trước tới nay tại một quốc gia mà quân đội nhiều thế lực đã thực hiện ba cuộc đảo chính và cho tới nay, các sĩ quan của họ trên thực tế, vẫn được miễn trừng phạt tại một tòa án dân sự.
Cựu tư lệnh quân đội và cũng là Tổng thống Pervez Musharraf, xuất hiện trước một ban hội thẩm gồm ba thành viên trong điều kiện an ninh chặt chẽ và đã khai là vô tội đối với tất cả các cáo trạng chống lại ông.
Đây chỉ là lần thứ nhì ông xuất hiện trước tòa kể từ khi các thủ tục pháp lý bắt đầu ba tháng trước đây. Ông Musharraf đã gần như vẫn còn được điều trị tại một bệnh viện quân sự gần Islamabad. Các luật sư biện hộ đã viện lý do an ninh hoặc sức khỏe cho những lần vắng mặt trước của ông, trong khi những người chỉ trích đã tố cáo ông là sử dụng chiến thuật trì hoãn để cản trở công lý.
Tổng Chưởng lý Sedar Asmatullah đã nói với các thông tín viên sau phiên xử hôm thứ Hai:
“Ông Musharraf ra trước tòa hôm thứ Hai. Các cáo trạng chính thức nhắm vào ông và ông đã phủ nhận những cáo trạng này. Ông tuyên bố rằng ông không nhận là có tội.”
Trong phiên xử này ông Musharraf tuyên bố ông không phải là kẻ mưu phản và nhấn mạnh tới những thành tích mà ông nói là Pakistan đã đạt được trong gần 10 năm cai trị của ông. Cựu Tổng thống này nhắc lại rằng ông sẵn sàng đối mặt với vụ xử và bênh vực những hành động của ông mà ông nói là đã được chấp thuận bởi Thủ tướng và Nội các vào lúc đó.
Tuy nhiên, các quan sát viên nói rằng, việc truy tố cựu tướng lãnh này về tội mưu phản là một dấu mốc cho lịch sử pháp lý và chính trị của Pakistan. Ông Sam Zarifi là Giám đốc Châu Á Ủy ban Hội thẩm Quốc Tế, hay ICJ nhận định:
“Rõ ràng là từ trước tới nay chưa từng có, để bắt đầu mưu tìm một số trách nhiệm, để đưa ra trước công lý bất cứ ai ở mức độ cao cấp trong quân đội. Như vậy, có tiềm năng đây là một bước tiến rất đáng kể, và dĩ nhiên, bây giờ tùy thuộc rất nhiều vào phương cách vụ xét xử tiến hành.”
Ông Zarifi nói rằng đây là một cơ hội để ngành tư pháp Pakistan chứng tỏ rằng không ai có thể đứng trên luật pháp, và rằng phải bảo đảm là vụ xử hoàn toàn tôn trọng các tiêu chuẩn quốc tế. Ông nói:
“Như vậy, đây là một bước tiến tới cho tòa án Pakistan để chứng tỏ một vụ xử thích đáng như thế nào, và loại tiến trình nào mà bị cáo có quyền được hưởng.”
Ông Musharraf đã nắm quyền trong một cuộc đảo chính quân sự năm 1999 bởi việc lật đổ Thủ tướng lúc đó là ông Nawaz Sharif và sau đó buộc ông phỉa đi sống lưu vong. Nhà lãnh đạo quân đội này đã từ chức năm 2008 để tránh việc truy tố và tự ý đi sống lưu vong vài tháng sau đó.
Ông trở về Pakistan khoảng một năm nay để tìm cách phục hồi sự nghiệp chính trị của ông nhưng đã bị ngăn chặn không cho tham gia cuộc bầu cử hồi tháng Năm năm ngoái khiến ông Sharif trở lại nắm quyền lần thứ ba. Các luật sư của ông Musharraf tố cáoThủ tướng là thực hiện một cuộc trả thù chính trị.
Những cáo buộc mưu phản ở cấp bậc cao nhắm vào ông Musharraf bắt nguồn từ năm 2007, khi ông áp đặt tình trạng khẩn trương ở Pakistan, đình chỉ hiến pháp và dẹp bỏ một cách bất hợp pháp các thẩm phán cao cấp để đàn áp phe đối lập. Nếu bị xét là có tội, ông có thể bị án tử hình.
Cựu tư lệnh quân đội và cũng là Tổng thống Pervez Musharraf, xuất hiện trước một ban hội thẩm gồm ba thành viên trong điều kiện an ninh chặt chẽ và đã khai là vô tội đối với tất cả các cáo trạng chống lại ông.
Đây chỉ là lần thứ nhì ông xuất hiện trước tòa kể từ khi các thủ tục pháp lý bắt đầu ba tháng trước đây. Ông Musharraf đã gần như vẫn còn được điều trị tại một bệnh viện quân sự gần Islamabad. Các luật sư biện hộ đã viện lý do an ninh hoặc sức khỏe cho những lần vắng mặt trước của ông, trong khi những người chỉ trích đã tố cáo ông là sử dụng chiến thuật trì hoãn để cản trở công lý.
Tổng Chưởng lý Sedar Asmatullah đã nói với các thông tín viên sau phiên xử hôm thứ Hai:
“Ông Musharraf ra trước tòa hôm thứ Hai. Các cáo trạng chính thức nhắm vào ông và ông đã phủ nhận những cáo trạng này. Ông tuyên bố rằng ông không nhận là có tội.”
Trong phiên xử này ông Musharraf tuyên bố ông không phải là kẻ mưu phản và nhấn mạnh tới những thành tích mà ông nói là Pakistan đã đạt được trong gần 10 năm cai trị của ông. Cựu Tổng thống này nhắc lại rằng ông sẵn sàng đối mặt với vụ xử và bênh vực những hành động của ông mà ông nói là đã được chấp thuận bởi Thủ tướng và Nội các vào lúc đó.
Tuy nhiên, các quan sát viên nói rằng, việc truy tố cựu tướng lãnh này về tội mưu phản là một dấu mốc cho lịch sử pháp lý và chính trị của Pakistan. Ông Sam Zarifi là Giám đốc Châu Á Ủy ban Hội thẩm Quốc Tế, hay ICJ nhận định:
“Rõ ràng là từ trước tới nay chưa từng có, để bắt đầu mưu tìm một số trách nhiệm, để đưa ra trước công lý bất cứ ai ở mức độ cao cấp trong quân đội. Như vậy, có tiềm năng đây là một bước tiến rất đáng kể, và dĩ nhiên, bây giờ tùy thuộc rất nhiều vào phương cách vụ xét xử tiến hành.”
Ông Zarifi nói rằng đây là một cơ hội để ngành tư pháp Pakistan chứng tỏ rằng không ai có thể đứng trên luật pháp, và rằng phải bảo đảm là vụ xử hoàn toàn tôn trọng các tiêu chuẩn quốc tế. Ông nói:
“Như vậy, đây là một bước tiến tới cho tòa án Pakistan để chứng tỏ một vụ xử thích đáng như thế nào, và loại tiến trình nào mà bị cáo có quyền được hưởng.”
Ông Musharraf đã nắm quyền trong một cuộc đảo chính quân sự năm 1999 bởi việc lật đổ Thủ tướng lúc đó là ông Nawaz Sharif và sau đó buộc ông phỉa đi sống lưu vong. Nhà lãnh đạo quân đội này đã từ chức năm 2008 để tránh việc truy tố và tự ý đi sống lưu vong vài tháng sau đó.
Ông trở về Pakistan khoảng một năm nay để tìm cách phục hồi sự nghiệp chính trị của ông nhưng đã bị ngăn chặn không cho tham gia cuộc bầu cử hồi tháng Năm năm ngoái khiến ông Sharif trở lại nắm quyền lần thứ ba. Các luật sư của ông Musharraf tố cáoThủ tướng là thực hiện một cuộc trả thù chính trị.
Những cáo buộc mưu phản ở cấp bậc cao nhắm vào ông Musharraf bắt nguồn từ năm 2007, khi ông áp đặt tình trạng khẩn trương ở Pakistan, đình chỉ hiến pháp và dẹp bỏ một cách bất hợp pháp các thẩm phán cao cấp để đàn áp phe đối lập. Nếu bị xét là có tội, ông có thể bị án tử hình.
