Lãnh đạo Mỹ-Trung thảo luận về Syria tại G20

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dự trù sẽ họp với Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 tại Nga. Theo dự kiến, Syria sẽ là một đề tài chính trong cuộc gặp gỡ, nhưng các chuyên gia phân tích chính trị ở Bắc Kinh nói có phần chắc Trung Quốc sẽ không thay đổi sự chống đối hành động quân sự do Hoa Kỳ dẫn đầu tại quốc gia bị chiến tranh tàn phá này. Từ Bắc Kinh, thông tín viên VOA Bill Ide gửi về bài tường thuật sau đây.

Cuộc họp giữa Tổng thống Obama và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ là cuộc họp đầu tiên kể từ khi hai ông gặp nhau hồi đầu năm nay tại một địa điểm nghỉ mát ở California. Tại cuộc họp thượng đỉnh không chính thức đó, hai bên đã tập trung vào một loạt các vấn đề gai góc mà bang giao Trung-Mỹ phải đương đầu.

Cuộc họp lần này sẽ khác nhiều. Lần này, hai bên sẽ ngồi với nhau bên lề hội nghị thượng đỉnh của 20 nền kinh tế hàng đầu thế giới, một cuộc họp chủ yếu về kinh tế đang bị bao trùm bởi vụ xung đột ở Syria.

Trung Quốc đã nhiều lần lên tiếng phản đối hành động quân sự ở Syria và lâu nay vẫn chống đối mọi hình thức can thiệp vào cuộc nội chiến. Cùng với Nga, Trung Quốc đã phủ quyết hai nghị quyết của Liên Hiệp Quốc nhằm làm áp lực Tổng thống Syria Bashar al-Assad.

Hôm nay, một lần nữa Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi đã đưa ra một lời cảnh báo nghiêm khắc chống lại hành động quân sự.

“Các hành động quân sự đơn phương đi ngược lại với luật quốc tế và các nguyên tắc về bang giao quốc tế và sẽ gây khó khăn thêm cho vấn đề Syria và khiến cho vùng Trung Ðông rối loạn thêm.”

Phát biểu với các phóng viên tại Nga hôm nay, Thứ trưởng Tài chính Chu Quang Diệu nhắc lại lập trường đó thêm nữa. Ông Chu cảnh báo rằng hành động quân sự sẽ có tác động tiêu cực đối với nền kinh tế toàn cầu cũng như đối với giá dầu hỏa.

Các chuyên gia phân tích chính trị ở Bắc Kinh nói cuộc họp giữa ông Obama và ông Tập Cận Bình có phần chắc sẽ không mang tính cách đối đầu, nhưng họ nói thêm rằng có rất ít cơ hội thương nghị.

Ông Trần Kỳ là một nhà khoa học chính trị tại trường Ðại học Thanh Hoa ở Bắc Kinh.

“Lập trường của Trung Quốc rất gần với Nga, và nếu Nga thay đổi chủ trương, thì Trung Quốc cũng có thể không giữ thái độ đối đầu Hoa Kỳ. Tuy nhiên, ngay lúc này, thì có rất ít cơ may thỏa thuận giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ về vấn đề Syria.”

Ông Thời Ân Hoằng, một nhà khoa học chính trị tại trường Ðại học Nhân dân ở Bắc Kinh, nói ông nghi ngờ về việc hai bên mang nhiều hy vọng khi đi vào cuộc họp, trong bối cảnh chủ trương của mỗi bên. Ông nói nếu Hoa Kỳ muốn được sự hậu thuẫn của Bắc Kinh, thì sẽ phải qua Hội đồng Bảo an trước đã.

“Lập trường của nước Mỹ là cố định và Chủ tịch Tập Cận Bình không thể nói với ông Obama là “hãy từ bỏ các kế hoạch tấn công quân sự của quý vị.”

Cho dù như thế, ông Thời nói có nhiều phần chắc ông Tập Cận Bình vẫn sẽ khẳng định rõ sự chống đối của ông trước hành động đơn phương.

Ông Trần Kỳ nói xét rằng ông Tập Cận Bình sẽ gặp cả Tổng thống Nga lẫn Obama trong thời gian ở Nga, thì càng có nhiều phần chắc hơn nữa là lập trường của Trung Quốc sẽ không thay đổi. Nhưng ông nói cá nhân ông, ông tin rằng Bắc Kinh nên làm như thế.

“Tôi nghĩ Trung Quốc nên ủng hộ việc Hoa Kỳ can thiệp vào Syria bởi vì đó sẽ là một cơ hội để hình thành sự hợp tác chiến lược giữa hai nước và một hành động quân sự sẽ có lợi hơn là có hại cho Trung Quốc.”

Ông Trần nói thêm rằng việc Hoa Kỳ chú trọng nhiều hơn vào vùng Trung Ðông có nghĩa là Trung Quốc sẽ bớt chịu áp lực hơn trong vùng Thái Bình Dương.

Một số hình ảnh tại Hội nghị thượng đỉnh G20 tại St Petersburg