Đối thoại chiến lược Mỹ-Pakistan nhằm tăng cường quan hệ song phương

Ngoại trưởng Pakistan Shah Mehmoud Qureshi đã đến trụ sở Quốc hội Hoa Kỳ và gặp gỡ các thành viên quốc hội hôm thứ ba, một ngày trước khi diễn ra một loạt những cuộc họp giữa ông với ngoại trưởng Hillary Clinton và những viên chức cao cấp khác của chính phủ Mỹ tại một hội nghị song phương được gọi là Cuộc Đối thoại Chiến lược.

Hãng thông tấn Reuters trích lời Ngoại trưởng Qureshi nói rằng cuộc đối thoại này là một phần của một nỗ lực “mang lại sự khác biệt về chất lượng” trong mối quan hệ Pakistan-Hoa Kỳ, ngõ hầu mối quan hệ này sẽ trở thành điều mà ông gọi là quan hệ đối tác hợp tác.

Ông Qureshi cho biết thêm rằng ông đã trình bày một “kế hoạch rõ ràng” để đạt được mục tiêu vừa kể. Theo hãng tin Reuters, trước khi diễn ra hội nghị hôm nay, phía Pakistan đã nộp một văn kiện dày 56 trang, nêu lên những gì mà Pakistan muốn có trong mối quan hệ đối tác, bao gồm việc Hoa Kỳ cung cấp cho Pakistan máy bay vũ trang không người lái và trợ giúp tài chánh cho kinh tế và cơ sở hạ tầng của Pakistan.

Nhiều người tin rằng Pakistan cũng muốn có được một hiệp định hạt nhân dân dụng với Hoa Kỳ, tương tự như hiệp định mà Ấn Ðộ đã có.

Tuy nhiên, phát ngôn viên Bộ quốc phòng Hoa Kỳ Geoff Morell cho biết rằng ông nghĩ là sẽ không có những loan báo cụ thể, ít nhất là về phần các chương trình hợp tác quân sự.

Ông Morrell nói: "Tôi nghĩ rằng chúng ta sẽ sai lầm nếu mô tả cuộc đối thoại này là một cuộc thảo luận về những yêu cầu và phúc đáp. Hội nghị này lớn rộng hơn nhiều. Đây là một nỗ lực thật ra đã bắt đầu rất sớm trong chính phủ của Tổng thống Obama nhằm mở rộng và tăng cường mối quan hệ chiến lược lâu dài giữa hai nước."

Hôm thứ hai vừa qua, Bộ trưởng quốc phòng Hoa Kỳ Robert Gates đã đề cập tới các cuộc họp này. Cũng tương tự như ngoại trưởng Qureshi, ông Gates hy vọng hội nghị sẽ làm cho các mối quan hệ được tăng cường đáng kể, nhưng ông không cho biết nhiều chi tiết.

Ông Gates cho biết: "Điều mà chúng tôi muốn làm là xem xét mối quan hệ dài hạn giữa Hoa Kỳ và Pakistan, tìm ra phương thức để tăng cường mối quan hệ này và tìm ra phương thức để chúng tôi có thể giúp Pakistan đối phó với các thách thức an ninh - các thách thức chẳng những Pakistan phải đối mặt mà Hoa Kỳ và NATO cũng phải đối mặt."

Các mối quan hệ Pakistan-Hoa Kỳ đã được cải thiện trong vài năm qua sau nhiều thập niên thiếu tin tưởng nhau; và trong mấy tháng mới đây quan hệ song phương đã được cải thiện khá nhiều trong lúc Pakistan gia tăng nỗ lực đánh bại al-Qaida, Taliban và những nhóm hiếu chiến khác đang hoạt động trên lãnh thổ của mình.

Hoa Kỳ đã đáp lại qua việc thực hiện các chương trình mua bán vũ khí và gia tăng ngân khoản viện trợ, bao gồm một kế hoạch viện trợ 7 tỉ rưỡi đô la hồi năm ngoái. Nhiều người ở Pakistan tin rằng đã tới lúc Hoa Kỳ tuyên dương sự hợp tác của Pakistan nhiều hơn nữa, qua việc gia tăng viện trợ và cung cấp thêm các trang thiết bị quân sự công nghệ cao.

Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng tình hình vẫn chưa rõ ràng. Họ nêu lên sự kiện là một số thành viên của cơ quan tình báo Pakistan dường như vẫn tiếp tục giúp đỡ phe Taliban với mục tiêu ngăn không cho chính phủ mới ở Afghanistan trở nên quá mạnh.

Những báo cáo hồi gần đây đã nêu lên nghi vấn về động cơ của Pakistan khi bắt giữ một số thủ lãnh cao cấp của Taliban. Họ cho rằng Pakistan có thể đang tìm cách ảnh hưởng tới những nỗ lực hòa giải ở Afghanistan.

Phát ngôn viên Ngũ giác đài Georff Morell từ chối bình luận về việc này, nhưng ông cho biết như sau về các mục tiêu của Hoa Kỳ và Pakistan về vấn đề Afghanistan.

Ông Morrell cho biết: "Nói một cách bao quát thì người Pakistan chia sẻ nguyện vọng được sống trong hòa bình và an ninh với các nước láng giềng. Và một bộ phận thiết yếu của việc này là có được tiến bộ trong cuộc chiến chống lại những phần tử khủng bố, những người đang tìm cách gây phương hại cho những nỗ lực nhằm giúp cho Afghanistan và Pakistan có được hòa bình và an ninh."

Tuy nhiên, ông Morell cũng thừa nhận rằng các bên liên hệ có thể không đồng ý với nhau về điều mà ông gọi là “mọi quyết định có tính chất chiến thuật”.

Hội nghị hôm nay do hai vị ngoại trưởng Qureshi và Clinton chủ tọa, nhưng cũng bao gồm một vai trò nổi bật cho các viên chức quốc phòng và các tướng lãnh, kể cả Tư lệnh quân đội Pakistan và Chủ tịch Ban tham mưu liên quân Hoa Kỳ.