Vừa có thêm một gia đình bị đại diện hệ thống công quyền địa phương khóa cổng nhốt trong nhà do có người bị nhiễm COVID-19. Theo tường thuật của tờ Tuổi Trẻ, Chủ tịch xã Đồng Than, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên xem hành động đó là hết sức bình thường bởi nhiều gia đình khác đã từng hoặc đang... chấp nhận bị nhốt như vậy để người nhiễm COVID-19 tự cách ly tại nhà, không phải vào khu cách ly tập trung (1).
Việc khóa cổng nhốt một gia đình hay nhốt cả xóm (2) để... phòng chống dịch đã trở thành chuyện bình thường, xảy ra trên khắp Việt Nam. Thậm chí, sau khi chính phủ Việt Nam quyết định thực thi các biện pháp nới lỏng phòng ngừa nhằm chuyển cả quốc gia sang trạng thái bình thường mới, đại diện hệ thống công quyền của không ít địa phương vẫn thản nhiên nhốt tất cả mọi người trong một gia đình chỉ vì gia đình đó có thành viên vừa từ nơi khác trở về nhà (3).
***
Hệ thống chính trị Việt Nam dành chương thứ hai trong Hiến pháp Việt Nam để minh định về các quyền mà công dân Việt Nam đương nhiên thủ đắc bởi họ là con người (4). Số lượng các điều liên quan đến nhân quyền, quyền và nghĩa vụ căn bản của công dân Việt Nam trong chương hai của Hiến pháp Việt Nam chiếm khoảng ¼ tổng số các điều trong Hiến pháp Việt Nam (36/120 điều).
Giống như nhiều quốc gia khác, hệ thống chính trị Việt Nam cũng minh định, tất cả công dân Việt Nam có quyền bất khả xâm phạm đối với thân thể, nơi ở. Hệ thống công quyền có nghĩa vụ bảo vệ sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm của mọi công dân, không để bất kỳ ai bị tra tấn, là nạn nhân của bạo lực, bị truy bức, bị nhục hình hay phải chịu bất kỳ hình thức đối xử nào khác xâm phạm thân thể, sức khỏe, xúc phạm danh dự, nhân phẩm.
Giống như nhiều quốc gia khác, hệ thống chính trị Việt Nam xác định việc vi phạm các quyền hiến định, xúc phạm nhân phẩm, danh dự, xâm hại sức khỏe, tính mạng công dân là tội phạm, sẽ bị xử lý hình sự. Đó là lý do Luật Hình sự mới có những tội danh như: Làm nhục người khác. Bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật. Xâm phạm chỗ ở của người khác (ngoài xử lý hành vi xâm nhập bất hợp pháp còn xử lý cả hành vi cản trở người khác ra vào nơi họ ở)...
***
Trên thực tế, từ hệ thống chính trị đến hệ thống công quyền đã cũng như đang công khai chà đạp cà Hiến pháp lẫn luật pháp. Không chỉ những người không may bị nhiễm COVID-19 (F0), những người tiếp xúc với người bị nhiễm COVID-19 (F1) như... động vật, hệ thống chính trị, hệ thống công quyền từ trung ương đến địa phương còn đối xử với những công dân khác cũng như... động vật.
Cho nên mới xảy ra những chuyện như xông vào nhà, phá cửa phòng, trói một phụ nữ bị xác định là F1, lấy bạt bọc lại, rồi vừa tống vào trại tập trung, vừa cáo buộc “chống người thi hành công vụ” để truy cứu trách nhiệm hình sự như trường hợp bà Hoàng Thị Hồng ngụ tại Diễn Châu, Nghệ An (6). Hoặc xông vào nhà, khóa tay, lôi ra sân ép thử COVID-19 như trường hợp bà Hoàng Phương Lan ở Thuận An, Bình Dương (7)...
Đến giờ, vẫn chỉ có những công dân ở nhiều nơi khác nhau trên toàn Việt Nam bị phạt tù với cáo buộc “chống người thi hành công vụ” chỉ vì từ chối làm xét nghiệm xem có nhiễm COVID-19 hay không như ông Nguyễn Hoàng Suốt ngụ ở An Phú, An Giang (8),... hay vì từ chối vào các trại tập trung dành cho những người có khả năng nhiễm COVID-19 như bà Hoàng Thị Hồng, ngụ ở Diễn Châu, Nghệ An,...
Chưa có bất kỳ viên chức hữu trách nào bị truy cứu trách nhiệm hình sự vì đề ra các chủ trương, biện pháp nhằm phân loại để phân biệt đối xử người bị nhiễm COVID-19, người có nguy cơ nhiễm COVID-19 cao, hay trực tiếp xâm hại các quyền bất khả xâm phạm về thân thể, về chỗ ở, rồi làm nhục, xâm hại danh dự, nhân phẩm, sức khỏe, tài sản của rất nhiều công dân với lý do... phòng chống dịch bệnh.
Nếu thật sự trọng pháp như tuyên bố - cam kết được giăng mắc khắp nơi trong nhiều thập niên “Sống, làm việc theo Hiến pháp và pháp luật”, chắc chắn không có những chuyện như vừa kể. Nếu thật sự trọng pháp, đến giờ này, trong bối cảnh như hiện nay, sẽ không còn chuyện hệ thống công quyền nhiều địa phương vẫn thản nhiên nhốt cả gia đình, cả xóm vì có người nhiễm COVID-19, hay vì có ai đó từ vùng dịch trở về nhà của họ!
Việc những viên chức hữu trách xem chuyện thuộc cấp nhốt cả gia đình, cả xóm chỉ là hành vi... “phản cảm” và những viên chức hữu trách ở các cấp cao hơn không thèm bận tâm, bởi xâm phạm các quyền hiến định, vi phạm luật hình sự, xúc phạm nhân phẩm, danh dự, xâm hại sức khỏe, tính mạng, tài sản công dân là... chuyện nhỏ, cho thấy, bản chất của pháp chế XHCN là xem hiến pháp, luật pháp như... giấy lộn!
Chú thích
(4) https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Bo-may-hanh-chinh/Hien-phap-nam-2013-215627.aspx
(5) https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Trach-nhiem-hinh-su/Bo-luat-hinh-su-2015-296661.aspx
(8) https://angiang.toaan.gov.vn/webcenter/portal/angiang/chitiettin?dDocName=TAND188563
