Chính quyền của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump ngày 26/2 chỉ đạo các cơ quan liên bang chuẩn bị thêm nhiều đợt sa thải hàng loạt nữa, làm giảm thêm số lượng nhân viên trong cơ quan công vụ Hoa Kỳ.
Bản ghi nhớ kêu gọi “giảm đáng kể” biên chế, nhưng không nêu rõ số lượng nhân viên sẽ bị sa thải, ngoài 100.000 người đã nhận tiền tự nguyện nghỉ việc hoặc đã bị sa thải.
Các cơ quan sẽ phải nộp kế hoạch trước ngày 13 tháng 3, một ngày trước khi nguồn tài trợ hiện tại của chính phủ hết hạn, theo bản ghi nhớ do Russell Vought, giám đốc ngân sách Tòa Bạch Ốc, và Charles Ezell, quyền giám đốc Văn phòng Quản lý Nhân sự ký.
Bản ghi nhớ được đưa ra ngay trước khi ông Trump triệu tập cuộc họp nội các đầu tiên với tỷ phú Elon Musk, người đang lãnh đạo nỗ lực cắt giảm mạnh mẽ nhằm giảm 1 nghìn tỷ đô la từ ngân sách liên bang trị giá 6,7 nghìn tỷ đô la. Ông Musk đã tham dự cuộc họp, đội mũ bóng chày màu đen, nhưng không ngồi cùng bàn với ông Trump và các quan chức nội các.
Đồng thời, ông Trump đang thúc đẩy Quốc hội thông qua các biện pháp cắt giảm thuế vốn sẽ làm giảm doanh thu của chính phủ hàng nghìn tỷ đô la, một động thái mà các chuyên gia độc lập cho rằng sẽ làm trầm trọng thêm gánh nặng nợ nần của quốc gia.
Vào cuối ngày 25/2, đảng Cộng hòa đã đưa ra một kế hoạch với số phiếu 217-215 tại Hạ viện, theo đó sẽ cắt giảm thuế 4,5 nghìn tỷ đô la và giảm chi tiêu tới 2 nghìn tỷ đô la. Hiện họ đang xem xét cắt giảm viện trợ y tế và thực phẩm cho người nghèo, mặc dù các chi tiết cụ thể vẫn chưa được công bố.
Nỗ lực cắt giảm chi tiêu của ông Musk đã khiến chính phủ rơi vào tình trạng hỗn loạn, đảo lộn các dự án xây dựng và đóng băng nghiên cứu khoa học trên khắp cả nước.
Điều này cũng khiến ông bất đồng quan điểm với một số thành viên cấp cao trong chính quyền Trump, những người đã bất ngờ nhận được chỉ thị qua email gửi tới 2,3 triệu nhân viên dân sự liên bang của quốc gia vào ngày 22/2 để biện minh cho công việc của họ. Một số cơ quan đã yêu cầu nhân viên phớt lờ yêu cầu của ông Musk.
Ông Musk vẫn tiếp tục gây sức ép để nhân viên chính phủ liên bang phải phản hồi. Ông Trump nói với các phóng viên vào ngày 25/2 rằng yêu cầu này “có phần tự nguyện, nhưng nếu bạn không trả lời, tôi đoán là bạn sẽ bị sa thải”.
Cho đến nay, nỗ lực của ông Musk vẫn chưa làm chậm lại chi tiêu của chính phủ. Một phân tích của Reuters về dữ liệu của Bộ Tài chính cho thấy chính phủ đã chi 710 tỷ đô la trong tháng đầu tiên ông đảm nhiệm công việc, tăng 13% so với cùng kỳ năm ngoái.
Sự gia tăng đó chủ yếu là do chi phí lãi suất tăng cao liên quan đến khoản nợ 36 nghìn tỷ đô la của quốc gia, cũng như chi phí chăm sóc sức khỏe và nghỉ hưu tăng cao do dân số già đi.
Nghi ngờ DOGE
Hai mươi mốt nhân viên đã từ chức khỏi Cơ quan Hiệu quả Chính phủ DOGE của ông Musk để phản đối vào ngày 25/2, nói rằng họ không muốn sử dụng các kỹ năng của mình để phá hoại các dịch vụ công hoặc gây nguy hiểm cho dữ liệu cá nhân của người Mỹ.
Nhóm của ông Musk đã tìm cách truy cập vào hồ sơ thanh toán, sức khỏe, thuế và nhân sự nhạy cảm, làm dấy lên nỗi lo về quyền riêng tư và an ninh.
Các thẩm phán liên bang đã đặt câu hỏi về tính bí mật của các hoạt động của DOGE.
Ông Musk đã dành phần lớn thời gian vào ngày 25/2 chỉ trích các thẩm phán liên bang đã can thiệp để ngăn nhóm của ông truy cập vào các hệ thống và dữ liệu nhạy cảm tại Bộ Ngân khố, Bộ Giáo dục và Văn phòng Quản lý Nhân sự.
“Cách duy nhất để khôi phục quyền cai trị của người dân ở Hoa Kỳ là luận tội các thẩm phán”, ông Musk viết trên X. “Không ai đứng trên luật pháp, kể cả thẩm phán”.
Việc luận tội một thẩm phán liên bang sẽ cần sự ủng hộ của hai phần ba trong số 100 thành viên Thượng viện, nơi đảng Cộng hòa chiếm đa số 53-47.
Nỗ lực cắt giảm biên chế đã sa thải ít nhất 25.000 người và đề nghị tự nguyện nghỉ việc 75.000 trong số 2,3 triệu công chức của quốc gia.
Cho đến nay, hầu hết những nhân viên bị DOGE sa thải đều làm việc chưa đầy một năm, khiến họ dễ bị sa thải theo các quy định của công chức. Nhưng có những dấu hiệu cho thấy DOGE đang chuyển sự chú ý sang những nhân viên lâu năm.
Hai người quen thuộc với vấn đề này cho biết các giám đốc điều hành của Sở Thuế vụ Nội địa đã được yêu cầu chuẩn bị cho một đợt cắt giảm việc làm khác ngoài gần 12.000 nhân viên đã được lên kế hoạch sa thải. Cho đến nay, số lượng cắt giảm lên tới hơn 10% lực lượng lao động của cơ quan này.
Bộ Nội vụ đã được thông báo vào ngày 25/2 rằng các cơ quan như Cục Cá và Động vật hoang dã Hoa Kỳ và Cục Các vấn đề của Người Mỹ bản địa nên chuẩn bị các kế hoạch cắt giảm lực lượng lao động từ 10% đến 40%, một nguồn tin của Bộ Nội vụ nói với Reuters.