Một tay súng bắn tỉa của Cơ quan Mật vụ Hoa Kỳ đã tiêu diệt nghi phạm ám sát hụt cựu Tổng thống Donald Trump bằng một quyết định trong tích tắc, hạ gục thanh niên 20 tuổi nằm trên mái một nhà kho liền kề.
Giám đốc Cơ quan Mật vụ Kimberly Cheatle đã công khai ca ngợi hành động nhanh chóng của tay súng bắn tỉa vào ngày 13/7. Nhưng đội bắn tỉa hiện đang bị rà soát bởi Văn phòng Tổng Thanh tra, nhằm mục đích xác định xem đội này “chuẩn bị tốt như thế nào để ứng phó với các mối đe dọa tại các sự kiện”.
Cơ quan Mật vụ đang bị một cuộc điều tra tổng quát hơn từ Tổng Thanh tra cũng như trát đòi điều trần của Quốc hội liên quan đến vụ nổ súng tại cuộc vận động tranh cử của ông Trump, sự việc đã khiến Cơ quan Mật vụ bị “soi” căng thẳng nhất kể từ khi Tổng thống Ronald Reagan bị bắn vào năm 1981.
Đội bắn tỉa rất tinh nhuệ, tiêu chuẩn rất cao
Theo phúc trình năm 2020 của Văn phòng Trách nhiệm Chính phủ về các đội chiến thuật liên bang, đội bắn tỉa được thành lập vào năm 1971. Đội này cung cấp thông tin tình báo và quan sát về các mối đe dọa tiềm ẩn từ xa trong nỗ lực bảo vệ các tổng thống, phó tổng thống, đệ nhất phu nhân Hoa Kỳ và những người khác.
Theo trang web của cơ quan, những người tham gia đội ngũ này đã làm việc cho Cơ quan Mật vụ ít nhất hai năm. Họ phải trải qua 11 tuần tuyển chọn và huấn luyện cơ bản, cùng với bài kiểm tra thị lực màu sắc. Những tay súng này phải có thị lực và thính giác tuyệt vời.
Ông Pete Piraino, người đã có 23 năm làm việc trong Cơ quan Mật vụ, trong đó có 5 năm làm việc trong đội bảo vệ tổng thống, nói với hãng tin AP hôm 18/7: “Đội này rất được săn đón, rất ưu tú và khó vào được”.
Họ thường làm việc từng cặp
Ông Piraino, hiện là phó hiệu trưởng phụ trách học thuật và là giáo sư tư pháp hình sự tại Đại học Tiffin ở Ohio, cho biết các tay súng bắn tỉa phải cảnh giác với các mối đe dọa từ xa, thậm chí vượt ra ngoài phạm vi an ninh đã thiết lập. Họ thường làm việc ngoài trời, tập trung vào mái nhà và cửa sổ của các tòa nhà xung quanh.
Họ thường làm việc theo nhóm hai người - một người đóng vai trò là chỉ điểm trong khi người kia tập trung tầm mắt vào súng trên cùng một khu vực.
Ông Piraino nói: “Họ được đào tạo để nhìn qua một khu vực, ghi nhớ những gì họ nhìn thấy và quay lại nhìn lại khu vực đó để xem có bất kỳ thay đổi nào không”. “Vấn đề không chỉ là cầm ống nhòm lên và nhìn xung quanh. Họ được huấn luyện rất kỹ càng và cụ thể về máy đo xa và trang bị của họ.”
Không đủ điều kiện, không làm
Theo cuốn sách “Trong Cơ quan Mật vụ của Tổng thống” năm 2009 của Ronald Kessler, những tay súng bắn tỉa có mật danh là “Hercules” có thể đáp trả mối đe dọa từ xa bằng khẩu súng trường Winchester Magnum 300 của họ. Và họ phải chứng minh rằng họ có thể làm như vậy trên căn bản hàng tháng.
Ông Kessler cho biết họ được yêu cầu phải hội đủ điều kiện bắn xa một nghìn thước mỗi tháng. “Nếu họ không đủ điều kiện, họ sẽ không được đi công tác, không được làm việc.”
Ông Paul Eckloff, một nhân viên Mật vụ đã nghỉ hưu, người từng phụ trách bảo vệ ba tổng thống khác nhau trong sự nghiệp 23 năm của mình, cho biết các tay súng bắn tỉa bắn bằng một khẩu súng trường gọi là JAR.
“Bạn chưa bao giờ nghe nói về nó bởi vì Cơ quan Mật vụ đã chế tạo chúng,” ông Eckloff nói.
Nó là viết tắt của chữ “chỉ một khẩu súng trường khác” (just another rifle) và chúng được chế tạo đặc biệt cho mỗi tay súng bởi người thợ làm súng của Cơ quan Mật vụ để tính đến những thứ như chiều dài cánh tay, cổ tay và ngón tay bóp cò của người bắn.
Ông Eckloff không tiết lộ có bao nhiêu đội bắn tỉa nhưng lưu ý rằng đó là nguồn tài nguyên hữu hạn và họ luôn có thể sử dụng nhiều hơn.
Chuyện gì đã xảy ra?
Cảnh sát biết được một nhân vật khả nghi bên ngoài khu mít tinh ở Butler, Pennsylvania, trước khi ông Trump bước lên sân khấu. Vài phút sau bài phát biểu của ông, tiếng súng đã nổ ra.
Một tay súng bắn tỉa của Mật vụ đã bắn chết Thomas Matthew Crooks trong vài giây sau khi nghi phạm nổ súng từ mái nhà cách sân khấu khoảng 135 mét. Các nhân viên Mật vụ lao mình lên người cựu tổng thống trước khi đưa ông ra khỏi sân khấu.
Ông Stephen Colo, người đã nghỉ hưu từ Cơ quan Mật vụ năm 2003 với tư cách là phụ tá giám đốc, nói với AP hôm 14/7 rằng các ứng cử viên tổng thống và cựu tổng thống thường không được bảo vệ ở mức độ như tổng thống đương nhiệm.
Ông Colo cho biết ông rất ngạc nhiên khi cơ quan này bố trí một đội bắn tỉa cho sự kiện này vì không có nhiều đặc vụ được đào tạo bài bản và họ thường dành cho tổng thống đương nhiệm.
Ông Kessler nói với AP rằng đội bắn tỉa không nên trở thành tâm điểm của tất cả các cuộc giám sát và điều tra. Ông cho rằng các thành viên Cơ quan Mật vụ làm việc gần gũi hơn với ông Trump lẽ ra nên hủy bỏ bài phát biểu và chuyển ông đến nơi an toàn ngay khi họ nghe báo cáo về một người khả nghi trong đám đông trèo lên mái nhà gần đó.
Ông Kessler nói: “Đáng lẽ họ phải sơ tán ngay khi có bất kỳ dấu hiệu nguy hiểm nào.”
Ông Trump không bị thương nặng và hai ngày sau, ông đến Milwaukee với tai phải được băng bó trước sự hoan hô của những người ủng hộ ông tại Đại hội Toàn quốc của Đảng Cộng hòa.
Vụ nổ súng gây ra hậu quả nghiêm trọng hơn cho những người khác tại cuộc mít tinh. Cựu đội trưởng cứu hỏa Corey Comperatore bị bắn chết và hai người khác bị thương.
Bà Cheatle, Giám đốc Cơ quan Mật vụ, nói với ABC News hôm 16/7 rằng tay súng bắn tỉa bắn Crooks đã đưa ra “quyết định trong tích tắc”.
“Họ có khả năng tự mình đưa ra quyết định đó. Nếu họ thấy đó là một mối đe dọa và họ đã làm điều đó trong trường hợp này,” bà nói.
“Và tôi hoan nghênh việc họ đã đưa ra quyết định đó mà không cần phải kiểm tra với bất kỳ ai và may mắn thay đã vô hiệu hóa được mối đe dọa.”