Quyền giám đốc cơ quan chịu trách nhiệm bảo vệ các quan chức cấp cao gọi âm mưu ám sát cựu Tổng thống Donald Trump hồi đầu tháng này là “thất bại ở nhiều cấp độ” và nói rằng đó là điều đáng xấu hổ.
Ông Ronald Rowe hôm 30/7 ra khai chứng trước các nhà lập pháp Hoa Kỳ và hứa sẽ thay đổi ngay lập tức để khắc phục sự cố trong liên lạc và theo dõi vốn đã tạo kẽ hở cho một tay súng 20 tuổi trèo lên mái nhà và bắn tám phát súng trong cuộc mít tinh hôm 13/7 ở phía tây Pennsylvania, giết chết một người tham gia cuộc mít tinh và làm bị thương ông Trump cùng hai người khác.
“Những gì chứng kiến khiến tôi xấu hổ”, ông nói với các thành viên của Ủy ban An ninh Nội địa và Tư pháp Thượng viện. “Là một giới chức thực thi pháp luật lâu năm và là một người kỳ cựu 25 năm của Mật vụ, tôi không thể bào chữa cho lý do tại sao mái nhà đó không được bảo vệ tốt hơn”.
Ông Rowe, người phụ trách Cơ quan Mật vụ sau khi cựu giám đốc Kimberly Cheatle từ chức vào tuần trước, cho biết cuộc điều tra của riêng cơ quan này cho thấy trách nhiệm bảo vệ phần mái nhà mà kẻ xả súng sử dụng đã được giao cho các đội bắn tỉa địa phương.
Ông cho biết các đội đó đáng lẽ phải quan sát rõ kẻ xả súng khi hắn trèo vào vị trí.
Ông Rowe nói với các nhà lập pháp rằng “Chúng tôi đã được thông báo rằng tòa nhà sẽ được bảo vệ”. “Tôi không thể, không hiểu, không thể hiểu tại sao lại không có sự bảo vệ bao trùm tốt hơn hoặc ít nhất là phải có ai để ý tới mái nhà đó khi họ được bố trí”.
Ông Rowe cũng thừa nhận với các nhà lập pháp rằng mặc dù cơ quan thực thi pháp luật địa phương đã xác định kẻ nổ súng là một người đáng ngờ hơn một giờ trước cuộc mít tinh, nhưng thông tin đó chưa đến được tới các mật vụ bảo vệ ông Trump.
“Có vẻ như thông tin đó đã bị kẹt hoặc bị cô lập trong kênh liên lạc của tiểu bang và địa phương đó”, ông nói.
“Thật bất bình”, ông Rowe nói thêm. “Chúng tôi không biết rằng chuyện đó đang diễn ra. … Không có thông tin gì về một người đàn ông trên mái nhà. Không có thông tin gì về một người đàn ông có súng”.
Bà Cheatle đã từ chức một ngày sau khi bà bị một ủy ban quốc hội chỉ trích vì không ngăn chặn được âm mưu ám sát ông Trump.
Bà Cheatle khai chứng rằng Mật vụ đã được thông báo về một người đáng ngờ tới năm lần, trước vụ nổ súng.
Trong khi đó, cuộc điều tra đang diễn ra của FBI về kẻ nổ súng, Thomas Matthew Crooks, vẫn chưa xác định được lý do tại sao nghi phạm tìm cách giết cựu tổng thống.
Phó giám đốc FBI Paul Abbate nói với các nhà lập pháp hôm 30/7 rằng cơ quan này hiện đã tiến hành hơn 460 cuộc phỏng vấn nhưng cho đến nay vẫn chưa có kết quả.
“Cuộc điều tra chưa xác định được động cơ, cũng như không có đồng phạm hoặc người nào khác biết trước”, ông Abbate nói, đồng thời nói thêm, “hoàn toàn không có gì bị loại trừ”.
Nhưng phó giám đốc FBI cho biết một tài khoản mạng xã hội mới được phát hiện được sử dụng vào năm 2019-2020 có thể làm sáng tỏ thêm động cơ của kẻ xả súng.
“Có hơn 700 bình luận được đăng từ tài khoản này”, ông nói với các nhà lập pháp. “Một số bình luận, nếu cuối cùng là do kẻ xả súng, dường như phản ánh chủ đề bài Do Thái và bài di dân để ủng hộ bạo lực chính trị và được mô tả là cực đoan”.
“Trong khi nhóm điều tra vẫn đang làm việc để kiểm chứng tài khoản này để xác định xem nó có thực sự thuộc về kẻ nổ súng hay không, chúng tôi tin rằng việc chia sẻ nó là điều quan trọng ... đặc biệt là khi không có thông tin nào khác cho đến nay từ phương tiện truyền thông xã hội và các nguồn thông tin khác phản ánh động cơ và tư duy tiềm ẩn của kẻ nổ súng.”
Các quan chức FBI, những người đã thông báo cho các phóng viên vào ngày 29/7, mô tả Crooks là một kẻ cô độc thông minh và cho biết có vẻ như anh ta “đã nỗ lực đáng kể để che giấu các hoạt động của mình”, có thể đã bắt đầu từ hơn một năm trước.
Các nhà điều tra cho biết đó là lúc anh ta bắt đầu sử dụng các tài khoản email được mã hóa và bí danh để thực hiện các giao dịch mua trực tuyến liên quan đến súng, sau đó là một loạt các giao dịch mua hóa chất trực tuyến để chế tạo ba thiết bị nổ được tìm thấy trong xe hơi và phòng ngủ của anh ta.
Crooks cũng bắt đầu tìm kiếm trên internet về các vụ xả súng hàng loạt, nhà máy điện, nhiều quan chức công cử và các âm mưu ám sát.
Các nhà điều tra cũng lưu ý rằng nhìn chung, kẻ xả súng không giao tiếp với những người khác.
Ông Rojek nói thêm rằng ngay cả các tài khoản trên nền tảng chơi game của kẻ xả súng cũng cho thấy “rất ít tương tác”.