Vanuatu tố cáo tàu Trung Quốc vi phạm luật đánh cá

Thủy thủ tàu tuần duyên Mỹ Harriet Lane, cùng với nhân viên Cục Thủy sản và cảnh sát biển Vanuatu kiểm tra một tàu đánh cá Trung Quốc tại Vùng Đặc quyền Kinh tế của Vanuatu, ngày 26/2/2024.

Sáu tàu đánh cá Trung Quốc bị phát hiện vi phạm luật thủy sản của Vanuatu sau khi bị cảnh sát địa phương kiểm tra. Cảnh sát địa phương đã có mặt trên tàu Tuần Duyên Mỹ đầu tiên tuần tra vùng biển của Đảo quốc Thái Bình Dương này.

Một quan chức thủy sản nói với Reuters rằng các hành vi vi phạm bao gồm việc không ghi lại số cá đánh bắt được trong nhật ký, lưu ý rằng đây là lần đầu tiên sau vài năm cảnh sát có thể kiểm tra các tàu Trung Quốc đánh cá trong vùng đặc quyền kinh tế của Vanuatu và sau đó chuyển sản phẩm đánh bắt của họ sang các nước khác.

Một trong những tàu Trung Quốc mà cảnh sát cho rằng đã phạm luật thuộc sở hữu của công ty quốc doanh CNFC của Trung Quốc, công ty có liên doanh với công ty chính phủ Vanuatu có tên Sino-Van, theo Reuters.

Ông Yakar Silas, nhân viên giám sát, kiểm soát và giám sát chính của Cục Thủy sản Vanuatu, cho biết thông báo phạt sẽ được gửi đến một số công ty Trung Quốc và đại lý địa phương của họ ở Vanuatu.

Ông cho biết hầu hết các vi phạm đều do các đội tàu đánh cá Trung Quốc đánh bắt ở vùng biển Vanuatu nhưng đóng ở nước ngoài.

Ông nói thêm: “Cuộc tuần tra đã tạo cơ hội để kiểm tra các tàu nước ngoài đang đánh bắt ở vùng biển Vanuatu và không vào cảng và dỡ hàng đánh bắt của họ xuống các cảng nước ngoài, chẳng hạn như Fiji”. “Tất cả đều là tàu Trung Quốc”.

Tòa đại sứ Trung Quốc tại Vanuatu và Fiji, nơi một số tàu Trung Quốc đặt căn cứ, đã không trả lời yêu cầu bình luận.

Giám đốc Sino-Van, Zhang Junwei, cho biết trong một email gửi tới Reuters rằng Thủ tướng Vanuatu Charlot Salwai “ủng hộ dự án Sino-Van”. Ông nói thêm rằng tàu CNFC được mô tả trong các bức ảnh của Tuần duyên Hoa Kỳ không thuộc chi nhánh Vanuatu của công ty.

Tàu tuần duyên Hoa Kỳ Harriet Lane đã tuần tra vùng biển Vanuatu lần đầu tiên vào tuần trước. Năm ngoái, một tàu Tuần duyên tuần tra việc đánh bắt trái phép đã bị từ chối cập cảng Vanuatu.

Trung Quốc là chủ nợ bên ngoài lớn nhất của Vanuatu, và Bắc Kinh lẫn Washington đang tranh giành ảnh hưởng và quan hệ an ninh ở khu vực Quần đảo Thái Bình Dương có tầm quan trọng chiến lược. Sự bất ổn chính trị ở Vanuatu năm ngoái đã chứng kiến hai thủ tướng bị phế truất chỉ trong vài tuần.

Một thập niên trước, CNFC đã thành lập một liên doanh với chính phủ Vanuatu, hứa hẹn mở một nhà máy đóng hộp cá ngừ địa phương nhằm mang lại doanh thu lớn hơn cho nền kinh tế ngoài chuyện thu phí giấy phép của các đội tàu nước ngoài đánh bắt trong vùng đặc quyền kinh tế của Vanuatu.

Giám đốc công ty cho biết nhà máy đóng hộp chưa mở cửa và Sino-Van chỉ bán cá đông lạnh cho thị trường địa phương.

Một phát ngôn viên của Tuần duyên Hoa Kỳ xác nhận tàu CNFC, Zhong Shui 708, nằm trong số sáu tàu Trung Quốc bị cảnh sát Vanuatu lên kiểm tra và phát hiện hành vi vi phạm.

Phát ngôn viên của Tuần duyên Hoa Kỳ nói: “Chính phủ Vanuatu sẽ là cơ quan quyết định điều gì sẽ xảy ra với những hành vi vi phạm”.

Bà Bianca Simeon, thanh tra cảnh sát hàng hải Vanuatu, người lên tàu đánh cá, cho biết một nửa số tàu được kiểm tra có vi phạm. Bà nói với Reuters: “Họ đã không báo cáo chính xác sản lượng đánh bắt trong nhật ký đánh bắt của mình”.​