Việt Nam hôm 7/7 tuyên phạt một Facebooker 8 năm tù giam vì tội “chống phá nhà nước” giữa lúc chính phủ tăng cường trấn áp các nhà hoạt động chính trị và những người bất đồng chính kiến khi đại hội Đảng 13 đang đến gần.
Nguyễn Quốc Đức Vượng, 29 tuổi, bị kết tội “làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước XHCN Việt Nam” tại một phiên toà xét xử mà Luật sư Nguyễn Văn Miếng cho VOA biết là “mau lẹ” ở Lâm Đồng.
Vị luật sư từng bào chữa cho công dân Mỹ gốc Việt Michael Nguyễn, người bị tuyên án 12 năm tù hồi năm ngoái về tội “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”, cho biết “phiên toà ngày hôm nay chỉ có một mình bị cáo với luật sư” với hơn 10 công an và một số nhà báo.
Đây được coi là một án an ninh quốc gia nên theo LS Miếng, cơ quan an ninh thường đưa ra lý do về mặt an ninh để không cho phép người thân trong gia đình bị cáo cũng như công chúng tới dự phiên toà xét xử mặc dù được coi là công khai.
Toà án tỉnh Lâm Đồng đã không triệu tập hai người giám định viên của sở thông tin và truyền thông – người đưa ra bản kết luận giám định mà toà dựa trên đó để kết luận ông Vượng có hành vi “truyên truyền chống nhà nước XHCN Việt Nam và nói xấu ông Hồ Chí Minh” và đưa ra mức án 8 năm tù cùng 3 năm quản chế – mà LS Miếng yêu cầu đưa tới để đối chất.
Theo cáo trạng của Viện Kháng án Nhân dân tỉnh Lâm Đồng được truyền thông trong nước trích dẫn, từ tháng 6/2018, ông Vượng thường xuyên dùng tài khoản Facebook “Vượng Nguyễn” đăng bài, phát video trực tiếp (livestream) với các “nội dung xuyên tạc, phiến diện, không đúng sự thật về các vấn đề chính trị, xã hội, ngoại giao của đất nước.”
Bản cáo trạng dài 4 trang cho biết rằng ông Vượng, người bị bắt giam từ ngày 23/9/2019, đã đăng tải 98 video phát trực tiếp với thời lượng tương đương 110 giờ và 366 bài viết “có nội dung xuyên tạc sai sự thật, phỉ báng chế độ và lãnh tụ, nói xấu lãnh đạo Đảng và Nhà nước, kích động chống Nhà nước, mong muốn thay đổi chế độ chính trị.”
LS Miếng cho rằng đây là một mức án “rất nặng” đối với ông Vượng khi Facebooker này chỉ đưa ra quan điểm và cách nhìn của của mình về xã hội một cách ôn hoà.
“Tôi thấy rằng (đây) là hành vi được pháp luật cho phép, tức là hiến pháp cho phép người dân được tự do ngôn luận, tự do biểu tình,” LS Miếng nói. “ Việt Nam đã ký kết công ước về các quyền dân sự và chính trị (ICCPR) và tại điều 19 nói là ‘mọi người được quyền giữ quan điểm của mình’. Ông Vượng đã thực hiện điều đó, thể hiện quan điểm của mình thôi, không bạo lực, không kích động.”
Trong số những đăng tải gần đây nhất trên trang Facebook “Vượng Nguyễn” có bài viết của Dân trí về “gần 200 hội dân mòn mỏi chờ cấp sổ đỏ sau 30 năm mua đất của nhà nước” ở Đắc Lắk hay “Dân kiện chủ tịch thành phố Hải Phòng” từ một đăng tải trực tuyến của Minh Khang, và trước đó là một bài viết trên Tuổi Trẻ với tiêu đề “Ông Trump: Trung Quốc đang có một năm tệ nhất trong 57 năm qua.”
Phil Robertson, phó giám đốc phụ trách châu Á của tổ chức theo dõi nhân quyền quốc tế Human Rights Watch (HRW) cho rằng bản án giành cho ông Vượng được tuyên hôm 7/7 là “vô nhân đạo và không thể chấp nhận được.”
Trong một đăng tải trên trang Twitter cá nhân hôm 7/7, ông Robertson trích dẫn lời ông Vượng nói tại phiên toà ở Lâm Đồng: “Đứng trước luật pháp nước CHXHCN VN tôi đã vi phạm pháp luật, nhưng đối với lương tâm, tôi không thấy tôi có tội gì hết.”
Ông Robertson, người thường xuyên lên tiếng về các vấn đề nhân quyền ở Việt Nam, kêu gọi chính phủ Hà Nội thả tự do cho ông Vượng.
“Xét thấy hành vi của Vượng gây nguy hiểm cho xã hội với mức độ rất nghiêm trọng và căn cứ vào khoản 2, Điều 117, bộ luật Hình sự, TAND tỉnh Lâm Đồng tuyên phạt Vượng 8 năm tù về tội chống phá nhà nước và quản chế 3 năm tại địa phương sau khi hoàn thành xong hình phạt tù,” theo bản cáo trạng của toà án Lâm Đồng.
Vụ xét xử ông Vượng được tiến hành chưa đầy hai tuần sau khi 4 người dân thường lên tiếng qua mạng xã hội về quyền đất đai của làng Dương Nội bị công an Hà Nội và Hoà Bình khởi tố cũng với tội danh “tuyên truyền chống nhà nước” theo điều 117 Bộ Luật Hình sự năm 2015.
Chính phủ Việt Nam đang tăng cường trấn áp các nhà hoạt động nhân quyền và những người bất đồng chính kiến trước kỳ Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ 13 dự kiến diễn ra vào tháng 1/2021, theo nhận định của HRW vào tháng trước.
Hai thành viên của Hội Nhà báo Độc lập, Nguyễn Tường Thuỵ và Lê Hữu Minh Tuấn, đã bị bắt lần lượt vào tháng 5 và tháng 6 vừa qua cũng với cáo buộc theo điều 117 của BLHS.
Cũng trong năm nay, chính quyền Việt Nam bắt giữ 3 người sử dụng mạng xã hội, trong đó có nhà văn Phạm Chí Thành được biết tiếng qua blog “Bà Đầm Xoè” đều với cáo buộc ‘đăng tải thông tin lên Facebook và các trang mạng internet do có các quan điểm “chống phá” đảng và nhà nước.
Ba nhà bất đồng chính kiến khác, gồm Mã Phùng Ngọc Thu, Phan Công Hải và Chung Hoàng Chương, đã bị xét xử tại các phiên toà khác nhau trong tháng 4 và tháng 5 vừa qua, và nhận các mức án từ 9 tháng tới 5 năm tù vì những đăng tải trên Facebook được cho là vi phạm theo các điều 331 và 117 của BLHS.
