Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm thứ Sáu (24/1) nói rằng ông và ông Donald Trump nên gặp nhau để thảo luận về chiến tranh Ukraine và giá năng lượng, những vấn đề mà tổng thống Hoa Kỳ đã nêu bật trong năm ngày đầu tiên của chính quyền mới.
Tuy nhiên, ông Putin nói thêm rằng sẽ không có cuộc đàm phán hòa bình nghiêm túc nào với Ukraine trừ khi phương Tây gây sức ép buộc Tổng thống Volodymyr Zelenskyy hủy bỏ sắc lệnh năm 2022 cấm ông đàm phán với nhà lãnh đạo Nga.
Ông Putin mô tả ông Trump, người tuần này đã đe dọa sẽ áp dụng lệnh trừng phạt và thuế quan mới đối với Nga nếu nước này không đàm phán chấm dứt chiến tranh, là người thông minh và thực dụng. Ông nói ông không dự kiến tổng thống Mỹ sẽ đưa ra quyết định về các lệnh trừng phạt, vốn sẽ có tác động trở lại trên nền kinh tế Hoa Kỳ.
“Do đó, rất có thể, sẽ tốt hơn nếu chúng tôi gặp nhau, dựa trên thực tế hiện tại, để nói chuyện một cách bình tĩnh về tất cả các lĩnh vực mà cả Hoa Kỳ và Nga đều quan tâm. Chúng tôi đã sẵn sàng”, ông nói, đồng thời thêm rằng điều này phụ thuộc vào lựa chọn của phía Hoa Kỳ.
Đây là dấu hiệu mạnh mẽ nhất từ Điện Kremlin cho thấy họ mong muốn có một hội nghị thượng đỉnh sớm với ông Trump sau ba năm hầu như không có liên lạc cấp cao nào với các nhà lãnh đạo phương Tây vì cuộc chiến ở Ukraine.
Ông Trump, người đã tuyên thệ nhậm chức nhiệm kỳ thứ hai không liên tiếp vào thứ Hai, cũng đã nói rằng ông muốn gặp ông Putin và ông muốn sớm chấm dứt xung đột. Ông nói trong tuần này rằng cuộc chiến là “lố bịch” và nó đang “phá hủy” nền kinh tế của Nga.
Ông Putin cho biết ông luôn có mối quan hệ “thực dụng và tin tưởng” đối với ông Trump. Ông cũng lên tiếng ủng hộ tuyên bố sai sự thật của ông Trump rằng ông, chứ không phải ông Joe Biden, là người chiến thắng thực sự trong cuộc bầu cử Hoa Kỳ năm 2020.
“Tôi không thể không đồng ý với ông ấy rằng nếu ông ấy là tổng thống, nếu chiến thắng của ông ấy không bị đánh cắp vào năm 2020, thì có lẽ đã không có cuộc khủng hoảng ở Ukraine xảy ra vào năm 2022”, nhà lãnh đạo Điện Kremlin nói. Vào tháng 2 năm đó, ông Putin đã phát động cái mà ông gọi là “chiến dịch quân sự đặc biệt” của mình ở Ukraine.
Ông lưu ý đến những bình luận của ông Trump rằng ông sẵn sàng hợp tác, nói rằng: “Chúng tôi luôn cởi mở với điều này”.
ĐIỂM NGHẼN VỚI UKRAINE
Nhưng nhà lãnh đạo Nga cho biết một điểm bất đồng với Ukraine là sắc lệnh của Tổng thống Zelenskyy cấm đàm phán với ông Putin. Sắc lệnh này được thông qua vào năm 2022 sau khi Nga tuyên bố sáp nhập bốn khu vực của Ukraine do lực lượng của nước này kiểm soát một phần. Hành động sáp nhập của Nga đã bị hầu hết các quốc gia tại Liên Hiệp Quốc lên án là bất hợp pháp.
Ông Putin nói điều này có nghĩa là chỉ có thể có “phác thảo sơ bộ” về một cuộc đàm phán tại thời điểm này, chứ không phải các cuộc đàm phán nghiêm túc. Ông cho rằng bất kỳ cuộc đàm phán nào được tổ chức hiện nay đều không hợp pháp và do đó, kết quả của bất kỳ cuộc đàm phán nào cũng có thể bị thách thức trên cơ sở pháp lý.
Ông nói các nước phương Tây, nơi đang cung cấp “hàng trăm tỷ” tiền tài trợ cho ông Zelenskyy, nên làm cho nhà lãnh đạo Ukraine hủy bỏ sắc lệnh.
“Tôi nghĩ rằng, cuối cùng, những người trả tiền nên buộc ông ấy phải làm như vậy. Và tôi nghĩ rằng ông ấy sẽ phải làm như vậy. Nhưng cho đến khi sắc lệnh này bị hủy bỏ, sẽ rất khó để nói về khả năng bắt đầu các cuộc đàm phán này, và quan trọng nhất là hoàn thành chúng theo cách cần thiết”.
Ngoài ra, ông Putin cho biết có rất nhiều điều cần thảo luận với chính quyền Trump, bao gồm cả về kiểm soát vũ khí và năng lượng, vì cả hai nước đều là những nước sản xuất và tiêu thụ dầu lớn.
Điều này có nghĩa là giá dầu quá cao hoặc quá thấp đều không tốt cho cả hai nước, ông nói. Ông Trump cho biết tuần này rằng ông đang kêu gọi OPEC hạ giá dầu xuống.
“Có những điều chúng tôi cần thảo luận ở đây”, ông Putin nói.
Diễn đàn