Hôm nay, Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry và Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif ngồi vào bàn đàm phán thêm tại Vienna, một ngày sau khi các nhà thương thuyết hạt nhân của Iran kéo dài kỳ hạn cho một thỏa thuận đến ngày 7 tháng 7.
Các cuộc đàm phán diễn ra sau khi cả Tổng thống Barack Obama lẫn Tổng thống Iran Hassan Rouhani đều bình luận về các cuộc thương nghị đang xúc tiến tại Vienna.
Tổng thống Obama nói Hoa Kỳ sẽ “cắt ngang” bất cứ một thỏa thuận hạt nhân nào với Iran nếu ông không tin rằng thỏa thuận đó sẽ ngăn chặn con đường của Tehran hướng tới việc chế tạo một vũ khí hạt nhân.
Tổng thống Rouhani nói Iran sẽ nối lại hoạt động nguyên tử đã bị đình chỉ nếu các cường quốc Tây phương không tôn trọng những lời hứa ghi trong một thỏa thuận.
Iran và 5 thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an LHQ và Đức, tức nhóm P5+1, đang cố gắng để đưa ra một kế hoạch hạn chế khả năng của Iran chế tạo vũ khi hạt nhân, trong khi dành cho nước này sự nới lỏng các biện pháp chế tài.
Một thỏa thuận về hạt nhân Iran sẽ “theo khá sít sao khung sườn Lausanne,” theo nhận định của chuyên gia phân tích Richard Nephew của Trung tâm Chính sách Năng lượng Toàn cầu. Ông đề cập đến thỏa thuận khung mà các nhà thương thuyết hạt nhân Iran đã đạt được ở Thụy Sĩ hồi đầu tháng 4.
Ông nói: “Một thỏa thuận sẽ bao gồm những sự cắt giảm trong “những máy ly tâm đã được thiết đặt và đang vận hành, nó sẽ bao gồm việc cắt giảm số lượng chất uranium trong nước, và sẽ có tác động tích cực đối với việc bùng nổ và sẽ hao gồm việc điều chỉnh lò phản ứng Arak – cơ bản là đóng cửa con đường tiến tới một vũ khí bằng plutonium.”
Vào ngày hôm qua, là kỳ hạn ban đầu định cho một thỏa thuận, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho hay các nhà thương thuyết đã đồng ý kéo dài đến ngày 7 tháng 7 các biện pháp theo thỏa thuận tạm thời để “dành ra thêm thời gian” cho các cuộc đàm phán về chương trình hạt nhân của Iran đạt được một giải pháp dài hạn.
Tin về việc triển hạn được đưa ra vào lúc các nhà thương thuyết Hoa Kỳ mở một loạt các cuộc đàm phán với ông Zarif cũng như với phái đoàn Nga dưới sự hướng dẫn của Ngoại trưởng Sergei Lavrov.
Trong khi đó, người đứng đầu cơ quan hạt nhân Liên Hiệp Quốc, ông Yukiya Amano sẽ họp với Tổng thống Iran Rouhani ở Tehran vào ngày mai, thứ năm.
Một thông cáo của Cơ quan Nguyên tử năng Quốc tế nói: “Các cuộc thảo luận dự trù sẽ đề cập đến sự hợp tác đang có giữa IAEA và Cộng hòa Hồi giáo Iran, và việc làm thế nào để thúc nhanh việc giải quyết tất cả các vấn đề còn tồn tại liên quan đến chương trình hạt nhân của Iran, trong đó có việc xác minh các tầm vóc quân sự.”
Các nhà lãnh đạo Iran đã công khai tuyên bố trong mấy tuần vừa qua rằng các thanh sát viên sẽ không được phép tiếp cận các địa điểm quân sự hay phỏng vấn các nhà khoa học. Các cuộc thanh sát và tiến độ các biện pháp chế tài Iran được bãi bỏ vẫn là hai trong những điểm gai góc giữa các nhà thương thuyết Iran và các nhà thương thuyết của Hoa Kỳ, Anh, Trung Quốc, Pháp, Nga, và Đức.
