Tân Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đến Bộ Ngoại giao hôm 21/1 và được chào đón nồng nhiệt.
Phát biểu trước hàng trăm người tụ tập tại lối vào chính thức của bộ, ông Rubio nhấn mạnh cam kết của mình đối với chính sách đối ngoại tập trung vào lợi ích quốc gia của Hoa Kỳ.
“Bất cứ điều gì khiến chúng ta mạnh mẽ hơn, an toàn hơn hoặc thịnh vượng hơn” sẽ là sứ mệnh của chúng tôi, ông Rubio nói và nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ sẽ cố gắng tránh xung đột, đồng thời không bao giờ nhượng bộ về an ninh quốc gia hoặc hy sinh các giá trị cốt lõi.
Ông Rubio thừa nhận rằng những thay đổi là điều không thể tránh khỏi nhưng đảm bảo rằng “sẽ có những thay đổi, nhưng những thay đổi đó không nhằm mục đích phá hoại. Chúng không nhằm mục đích trừng phạt”.
Tân ngoại trưởng bày tỏ lòng biết ơn đối với lực lượng nhân viên ngoại giao Hoa Kỳ và mong muốn làm điều gì đó đặc biệt trong vai trò mới của mình.
“Tôi muốn cảm ơn tất cả những người đang phục vụ ở nước ngoài và trong nước, một số ở những nơi vững mạnh và ổn định, và những nơi khác mong manh và nguy hiểm hơn. ... Tôi cũng muốn cảm ơn những nhân viên được tuyển dụng tại địa phương, những công dân của những quốc gia làm việc với chúng tôi,” ông Rubio nói.
Sau lần đầu tiên ra mắt tại Bộ Ngoại giao, ông Rubio đã gặp các ngoại trưởng từ Bộ tứ Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương vào buổi chiều ngày 21/1, bao gồm Ngoại trưởng Ấn Độ Tiến sĩ Subrahmanyam Jaishankar, Ngoại trưởng Úc Penny Wong và Ngoại trưởng Nhật Bản Iwaya Takeshi.
Các ngoại trưởng của Nhật Bản, Úc và Ấn Độ đã có mặt tại Washington để tham dự lễ nhậm chức của Tổng thống Donald Trump.
Sau đó, ông Rubio và những người đồng cấp đã đưa ra một tuyên bố.
“Bốn quốc gia của chúng tôi vẫn giữ vững niềm tin rằng luật pháp quốc tế, cơ hội kinh tế, hòa bình, ổn định và an ninh trong mọi lĩnh vực bao gồm cả lĩnh vực hàng hải là nền tảng cho sự phát triển và thịnh vượng của người dân Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Chúng tôi cũng phản đối mạnh mẽ mọi hành động đơn phương tìm cách thay đổi nguyên trạng bằng vũ lực hoặc cưỡng ép”, tuyên bố cho biết.
“Chúng tôi cam kết tăng cường an ninh hàng hải, kinh tế và công nghệ khu vực trước các mối đe dọa ngày càng gia tăng, cũng như thúc đẩy chuỗi cung ứng đáng tin cậy và phục hồi”, tuyên bố nói thêm.
Một số nhà phân tích cho biết mặc dù có những lo ngại về “sự cắt giảm” nhận thức về các vấn đề quốc tế và “chủ nghĩa cô lập” trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ dưới thời ông Trump, nhưng cũng có một số sự tin tưởng rằng Hoa Kỳ sẽ vẫn cam kết với các khuôn khổ khu vực với các đồng minh và đối tác của mình.
“Tôi nghĩ rằng cuộc họp này giữa bốn bộ trưởng của các nước Quad là một tín hiệu rõ ràng rằng Hoa Kỳ không từ bỏ liên minh các đồng minh và đối tác khu vực của mình trong việc chống lại sự trỗi dậy của Trung Quốc”, bà Yun Sun, giám đốc chương trình Trung Quốc tại Trung tâm Stimson, nói với VOA vào ngày 21/1.
Những người khác lưu ý rằng quan điểm của ông Rubio về Trung Quốc khác với kỳ vọng của Trump. Họ nói, với tư cách là ngoại trưởng, ông Rubio sẽ cần phải điều hướng cách tương tác với chính phủ Bắc Kinh.
“Marco Rubio có thành tích lớn hơn nhiều trong việc phản đối Trung Quốc, không giao dịch với Trung Quốc và ủng hộ nhân quyền trên toàn thế giới”, ông William Pomeranz, thành viên cấp cao tại Trung tâm Woodrow Wilson, nói với VOA.
“Tôi nghĩ rằng Trung Quốc về cơ bản sẽ cố gắng tái hợp tác với Donald Trump, nhưng không phải với Marco Rubio”.
Trước đó vào ngày 21/1, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có cuộc gọi video trong đó họ thảo luận về cách thúc đẩy quan hệ với ông Trump, triển vọng đạt được thỏa thuận chấm dứt chiến tranh ở Ukraine và sự ủng hộ của Moscow đối với lập trường của Bắc Kinh về Đài Loan — củng cố thêm mối quan hệ đối tác chiến lược giữa Nga và Trung Quốc, vốn tiếp tục gây lo ngại ở phương Tây.
Cả ông Rubio và những người đồng cấp Quad đều không trả lời những câu hỏi về Trung Quốc hay cuộc gọi giữa Putin và Tập.
Ông Rubio được quốc hội chuẩn nhận là ngoại trưởng vào ngày 20/1, trở thành thành viên đầu tiên trong Nội các của ông Trump trong nhiệm kỳ thứ hai của ông.
Trong phiên điều trần vào ngày 15/1 tuần trước, ông Rubio đã nêu ra những thách thức chính về chính sách đối ngoại, bao gồm các mối đe dọa từ Đảng Cộng sản Trung Quốc, cùng với tình trạng di cư hàng loạt, fentanyl và tội phạm bạo lực ở Tây Bán cầu.
Ông cũng cảnh báo về những kẻ độc tài ở Moscow, Tehran và Bình Nhưỡng đang gieo rắc bất ổn, đồng thời liên kết và tài trợ cho các nhóm khủng bố cực đoan.
Ông nói “để thúc đẩy lợi ích quốc gia của chúng ta, chúng ta sẽ xây dựng một Bộ Ngoại giao sáng tạo hơn, nhanh nhẹn hơn và tập trung hơn. Điều này sẽ đòi hỏi phải thay thế một số ưu tiên, giảm bớt sự chú trọng vào một số vấn đề và loại bỏ một số hoạt động”.
Ông Rubio, 53 tuổi, lặp lại lời hứa ban đầu của ông Trump về việc chấm dứt tình trạng hàng loạt di dân không có giấy tờ vào Hoa Kỳ.
“Bộ Ngoại giao sẽ không còn thực hiện bất kỳ hoạt động nào tạo điều kiện hoặc khuyến khích di cư hàng loạt nữa”, ông Rubio nói. “Quan hệ ngoại giao của chúng ta với các quốc gia khác, đặc biệt là ở Tây Bán Cầu, sẽ ưu tiên bảo vệ biên giới của Hoa Kỳ, ngăn chặn tình trạng di cư bất hợp pháp gây bất ổn, và đàm phán về việc hồi hương những di dân bất hợp pháp” về nước của họ.
Ông Rubio cho biết Bộ Ngoại giao “sẽ sử dụng ngoại giao để giúp Tổng thống Trump thực hiện lời hứa đưa nước Mỹ trở lại vị thế thống trị về năng lượng”.
“Trong bối cảnh cạnh tranh giữa các cường quốc đang nổi lên trở lại ngày nay”, ông Rubio nói, “Tôi sẽ trao quyền cho đội ngũ ngoại giao tài năng của chúng ta để thúc đẩy sứ mệnh của mình là làm cho nước Mỹ an toàn hơn, mạnh mẽ hơn và thịnh vượng hơn”.
Diễn đàn