Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump ngày 23/1 nói với các lãnh đạo doanh nghiệp toàn cầu rằng họ nên sản xuất sản phẩm tại Hoa Kỳ để tránh thuế nhập khẩu và được hưởng mức thuế suất thấp.
Ông Trump, phát biểu qua hội nghị truyền hình từ Washington đến Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos, Thụy Sĩ, cảnh báo về mức thuế quan mới của Hoa Kỳ “khác nhau” với tất cả các nước.
“Thông điệp của tôi gửi đến mọi doanh nghiệp trên thế giới rất đơn giản: hãy đến sản xuất sản phẩm của bạn tại Mỹ và chúng tôi sẽ áp dụng mức thuế thấp nhất trong số các quốc gia trên thế giới”, ông Trump nói với một nhóm giám đốc điều hành doanh nghiệp.
“Nhưng nếu bạn không sản xuất sản phẩm của mình tại Mỹ, đó là quyền của bạn, thì rất đơn giản, bạn sẽ phải trả thuế, ông Trump nói. “Số tiền khác nhau, nhưng mức thuế sẽ chuyển hàng trăm tỷ đô la và thậm chí hàng nghìn tỷ đô la vào Kho bạc của chúng tôi để củng cố nền kinh tế và trả nợ”.
Ông Trump đã đề xuất mức thuế doanh nghiệp 15% đối với các công ty sản xuất tại Hoa Kỳ, tùy thuộc vào sự chấp thuận của Quốc hội.
Ông Trump bắt đầu nhiệm kỳ tổng thống của mình vào ngày 20/1 mà không áp dụng ngay các mức thuế mà ông đã hứa trong chiến dịch tranh cử, bao gồm mức thuế 10% đối với hàng nhập khẩu toàn cầu và 60% đối với hàng hóa từ Trung Quốc.
Nhưng vào thời điểm đó, ông cho biết Canada và Mexico phải đối mặt với mức thuế 25% từ ngày 1 tháng 2 đối với hàng hóa mà họ gửi đến Hoa Kỳ vì tình trạng nhập cư bất hợp pháp và vận chuyển ma túy bất hợp pháp, bao gồm cả fentanyl, qua biên giới Hoa Kỳ. Ông Trump hôm 21/1 đã gia hạn thời hạn chót là ngày 1 tháng 2 cho Trung Quốc, đe dọa áp thuế 10%.
Ông Trump đã nói rằng Canada và Mexico phải ngăn chặn dòng di dân và fentanyl, nhưng không có cuộc thảo luận nào về các cuộc đàm phán về vấn đề này. Ông Trump đã nói trong những ngày gần đây rằng Liên hiệp châu Âu cũng sẽ phải đối mặt với thuế quan.
“Chúng tôi sẽ yêu cầu các quốc gia khác tôn trọng”, ông Trump nói.
Chỉ trích Canada
Ông Trump đã chỉ trích Canada vì thặng dư thương mại hàng năm “khổng lồ” của nước này với Hoa Kỳ, mà ông đã nhầm lẫn khi nêu là 200 tỷ đến 250 tỷ đô la.
Theo dữ liệu của Cục Thống kê, thặng dư hàng hóa của Canada với Hoa Kỳ là 64,3 tỷ đô la vào năm 2023, chủ yếu là do Hoa Kỳ nhập khẩu dầu thô và các sản phẩm dầu mỏ của Canada trị giá hơn 130 tỷ đô la.
Ông cho biết Canada, đối tác thương mại lớn thứ hai của Hoa Kỳ sau Mexico, “rất khó để đối phó trong nhiều năm” về các vấn đề thương mại, đồng thời nói thêm rằng quốc gia láng giềng phía bắc Hoa Kỳ có thể tránh được thuế quan bằng cách trở thành tiểu bang thứ 51 của Hoa Kỳ.
“Chúng ta không cần họ sản xuất ô tô cho chúng ta, và họ sản xuất rất nhiều ô tô. Chúng ta không cần gỗ của họ vì chúng ta có rừng của riêng mình, v.v., v.v.”, ông Trump nói. “Chúng ta không cần dầu và khí đốt của họ. Chúng ta có nhiều hơn bất kỳ ai.”
Thuế quan mới của Hoa Kỳ đối với Canada và Mexico sẽ phá vỡ một hiệp định thương mại tự do hỗ trợ hơn ba thập niên thương mại miễn thuế của Bắc Mỹ.
‘Mối quan hệ công bằng’ với Trung Quốc
Ông Trump nói ông muốn Hoa Kỳ có “sân chơi bình đẳng” với Trung Quốc về thương mại và lên án thâm hụt thương mại “khổng lồ” của Hoa Kỳ với Trung Quốc, mà ông đã nhầm lẫn khi nêu là 1,1 nghìn tỷ đô la, một con số tương ứng với thâm hụt thương mại hàng hóa toàn cầu của Hoa Kỳ trong 11 tháng đầu năm 2024.
Theo dữ liệu của Cục Thống kê, thâm hụt thương mại hàng hóa của Hoa Kỳ với Trung Quốc là 279,1 tỷ đô la vào năm 2023, giảm so với mức đỉnh điểm là 418,2 tỷ đô la vào năm 2018.
“Chúng ta không cần phải làm cho nó trở nên phi thường”, ông Trump nói, ám chỉ đến thương mại Hoa Kỳ-Trung Quốc. “Chúng ta phải biến nó thành một mối quan hệ công bằng. Hiện tại, đó không phải là một mối quan hệ công bằng”.
Ông Trump không đưa ra manh mối mới về các bước tiếp theo cụ thể của chính quyền ông để thực hiện thuế quan.
Tất cả các lựa chọn nội các kinh tế hàng đầu của ông vẫn đang chờ Thượng viện Hoa Kỳ xác nhận, bao gồm ứng cử viên Bộ trưởng Ngân khố Scott Bessent, ứng cử viên Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick và ứng cử viên Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Jamieson Greer.
Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Hoa Kỳ John Thune nói với Reuters rằng Thượng viện có thể bỏ phiếu về đề cử của ông Bessent vào cuối tuần. Ông Lutnick, người đứng đầu công ty môi giới Cantor Fitzgerald, sẽ phải đối mặt với phiên điều trần xác nhận của Thượng viện vào ngày 29/1, nhưng chưa có phiên điều trần nào được lên lịch cho ông Greer.
Diễn đàn